چكيده فارسي :
مقدمه: مدل هاي فراتشخيصي به واسطه تمركز بر فرايندهاي زيرين اختلالات رواني متعدد و كمك به تبيين هم ايندي بين اين اختلالات از اهميت به سزايي برخوردار بوده و ميتوانند منجر به ارزيابي ها و درمان موثرتر اختلالات شوند. از اين رو، پژوهش حاضر با هدف مقايسه ي نشانه‌هاي اختلالات اضطرابي و عوامل فراتشخيصي مرتبط در افراد مبتلا به ديابت و افراد سالم انجام گرديد.
روش كار:در يك پژوهش پسرويدادي (علي - مقايسه‌اي)، تعداد 63 فرد مبتلا به ديابت نوع دو و 63 فرد سالم در سال 1395 به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. گروه‌ها تا حد امكان از نظر متغيرهاي جمعيت شناختي بايكديگر همتا شدند. مقياس كوتاه اختلال اضطراب فراگير (2006)، پرسشنامهي اضطراب اجتماعي (2000)، مقياس شدت اختلال وحشتزدگي (2013)، اجتنابشناختي (2008)، تحملناپذيري بلاتكليفي (1994)، فراشناخت (2004)، پذيرش و عمل (2011) و راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان (2006) در مورد شركتكنندگان اجرا گرديد. داده‌هاي پژوهش با استفاده از آزمون تحليل واريانس يك متغيره تحليل شد.
يافته ها:يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان داد كه تفاوت معنيداري بين افراد مبتلابه ديابت نوع دو و سالم در نشانه هاي اختلال اضطراب فراگير (0/0001=P) و وحشتزدگي (0/009=P) وجود دارد، در حاليكه تفاوتي بين آنها در نشانه هاي اضطراب اجتماعي (0/79=P) وجود ندارد. همچنين تفاوت معنيداري بين دو گروه در عوامل فراتشخيصي اجتناب شناختي (0/0001=P)، تحملناپذيري بلاتكليفي (0/009=P)، باورهاي منفي درباره نگراني (0/0001=P) و راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان نابهنجار (0/01=P) وجود دارد اما تفاوتي بين دو گروه در اجتناب تجربهاي (0/22=P) وجود ندارد.
نتيجه گيري:افراد مبتلا به ديابت نوع دو، نشانه هاي اختلالات اضطرابي و عوامل فراتشخيصي مرتبط را با شدت بيشتري تجربه ميكنند. نتايج پژوهش حاضر ميتواند بيانگر اهميت توجه به عوامل فراتشخيصي در درمان و استفاده از تركيب درمان فراتشخيصي و دارويي در درمان افراد مبتلا به ديابت نوع دو باشد.
چكيده لاتين :
Introduction: Transdiagnostic models are important by focus on fundamental processes underlying multiple disorders
and help to explain comorbidity among disorders as well as may lead to more effective assessment and treatment of
disorders. Therefore, the aim of this study was compare of anxiety disorders symptoms and related transdiagnostic factors
in individuals with type 2 diabetes and healthy individuals.
Materials and Methods: In an ex-post facto study, 63 individual with type 2 diabetes and 63 healthy individuals were
selected by convenient sampling method. The participates completed generalized anxiety disorder scale (2006), severity
measure for panic disorder-adult (2013), social phobia inventory (2000), cognitive avoidance questionnaire (2008),
intolerance of uncertainty scale (1994), metacognition questionnaire (2004), acceptance and action questionnaire-II
(2011) and cognitive emotion regulation questionnaire (2006). Data were analyzed using univariate analysis of variance
(ANOVA).
Results: The results showed that there was significant difference between two groups in generalized anxiety (P=0.0001)
and panic symptoms (P=0.009). However, no difference was observed between both groups considering the symptoms of
social anxiety disorder (P=0.79). Also, there is significant difference between two groups in all transdiagnostic factors,
namely cognitive avoidance (P=0.0001), intolerance of uncertainty (P=0.009), negative beliefs about worry (P=0.0001),
maladaptive emotion regulation strategies (P=0.01), except experiential avoidance (P=0.22).
Conclusion: It seems that individuals with type 2 diabetes experience the symptoms of anxiety disorders and related
transdiagnostic factors more severely than others. These results indicated the importance of transdiagnostic factors as
well as the development of transdiagnostic psychotherapy programs along with therapeutic treatments for diabetic
patients.
