بازيابي لايه هاي هويتي در هنر دوره قاجار ( مطالعه موردي روي كاشي هاي دوره قاجار )

(Retrieval of Identity layers in Qajar Era (case study: ceramics

مساله هويت در هنر ، به عوامل گوناگوني چون اعتقادات و انديشه هاي مذهبي ، جهان بيني ، روابط اجتماعي و سياسي ، پيشينه و قدمت تاريخي و مواردي از اين دست بستگي دارد . همچنين هويت موجود در اثر هنري ، هويتي تك بُعدي نيست بلكه داراي وجوه و لايه هاي مختلفي است كه هر وجه از آن به عوامل متفاوتي باز مي گردد . لذا هر اثر هنري مي تواند داراي تعداد لايه هاي هويتي باشد كه يك يا چند لايه در سطوحي پنهان از مخاطب قرار دارند و يك لايه شاخص در اولويت قرار مي گيرد .لازم به ذكر است كه اين لايه هاي پنهان يا كم اهميت تر ، بر نمود لايه هويتي بارز تاثير خواهند داشت . دوره قاجار از جمله ادوار شاخص در ايران است كه هنر آن با توجه به مسائل سياسي و اجتماعي و رجوع به فرهنگ ايران باستان و نيز ارتباط گسترده با غرب ، از وجوه مختلفي برخوردار است لذا مي توان لايه هاي هويتي چندگانه اي را در هنر دوره قاجار باز شناخت . اين مقاله درصدد پاسخ به اين سوال ها است: لايه هاي هويتي موجود در هنر دوره قاجار كدامند ؟ در كاشيكاري دوره قاجار ، كدام لايه هاي هويتي بروز و ظهور بيشتري داشته اند ؟ نتايج نشان داد كه چهار لايه هويتي شامل : ايران باستان ، ايراني _اسلامي ، فرنگي مآبي و اسلامي در هنر دوره قاجار قابل بازيابي است و در هر گونه هنري ، هر كدام از اين لايه ها اهميت بيشتري داشته اند . روش تحقيق اين مقاله توصيفي _ تحليلي بوده و روش گردآوري اطلاعات ، كتابخانه اي است.

The Concept of Identity in all cultures and countries depends on religion, ideology, political and social relations and history. The identity in Artwork has different layers and each layer depends on different aspects.so in artworks we can study this identity in different manner and each artwork might have several layers that one of them is stronger and obvious and the others are hidden. But all these identity hidden layers will influence on the artworks obvious identity layer. Art in Qajar Era is one of the effective art periods in Iran according to social and political matters and Archaism and also widespread relations with the west has different aspects so we can find several identity layers in this Era and its artworks. The questions are: - What are identity layers in Qajar Era art? - Which identity layers appeared more than other layers in Qajar ceramics? The results show that there are four identity layers: ancient Iran, Persian Islamic, Imitation of the West and Islamic manner in Qajar Era and in each type of artworks,some layers have more importance. The research method is descriptive-analytical, based on library sources. Statistical population includes 10 examples of ceramics in Qajar Era using selective procedure.