سير تحولات شكلي معماري بازارهاي ايراني از دوره ي قاجار تاكنون (از بازار سنتي ديروز تا مراكز تجاري امروز؛ نمونه موردي بازارهاي تهران)

پژوهش حاضر تحولات شكلي معماري حاكم بر بازارهاي دوره ي قاجار تا دوره ي معاصر را مورد بررسي قرار مي دهد تا به اين مساله پرداخته شود كه مسيري كه بازارها در سه دوره ي تاريخي قاجار، پهلوي(اول و دوم) و معاصر گذرانده اند از لحاظ تحولات شكلي چگونه بوده است و تفاوت هاي شگرفي كه از زمان قاجار تا كنون در تعريف بازار و شكل ظاهري آن به وجود آمده و چگونگي رسيدن به مراكز تجاري در شكل و شمايل امروزي به چه دلايل عمده اي صورت گرفته است. بازارهايي كه به عنوان قلب تپنده در گستره ي وسيعي از شهر قرار مي گرفتند كه تنها ويژه ي خريد و فروش كالا نبوده و بسياري از جنش هاي سياسي و اجتماعي از آن ها برخاسته مي شد، امروزه به مراكز تجاري پراكنده در سطح شهر با تعداد طبقات بالا تبديل شده اند. علت اين دگرگوني را مي توان گسترش روزافزون شهر نشيني و بالا رفتن فوق العاده ارزش زمين و فضاي مورد استفاده دانست. يكي ديگر از موضوعات مهم در تحولات شكلي ايجاد شده در طول اين چهار دوره كاهش محسوس اهميت سيركولاسيون و نظام توده و فضا از بازارهاي سنتي تا مراكز تجاري دوره ي پهلوي و معاصر است.