مناسبات مالك و مستاجر در اراضي و املاك وقفي آستان قدس رضوي در عصر صفوي

(Landlord-Tenant Relationship in the Lands and Properties of the AstanQodsRazavi During the Safavid dynasty (1501 to 1736

هدف: مناسبات ارضي و ملك‌داري ايران در دورة صفويه به‌ويژه ازنظر رابطة بين مالك و مستأجر در قراردادهاي اجاره درخور توجه است. هدف از اين مقاله بررسي تعهدات و روابط مالك و مستأجر در املاك وقفي آستان قدس رضوي در دورة صفويه است. در اين رابطه مي‌توان به موضوع تعهدات مطرح در قراردادهاي اجاره بين مالك و مستأجر اشاره كرد كه تحليل آن امكان تفسير روابط اجتماعي و حقوقي دورة موردنظر را فراهم مي‌آورد. روش/رويكرد پژوهش: اين پژوهش با روش توصيفي- تحليلي و با بهره‌گيري از اسناد و مدارك آرشيوي تنظيم شده است. يافته‌ها و نتايج: يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه اين شرايط اگرچه از اصول يكساني پيروي نمي‌كرد؛ اما به‌طور عمده بر اساس «مورد اجاره» و همچنين «نيات واقفان» و البته بيشتر«توافق طرفين» منعقد مي‌شد. علاوه بر اين، تنوع در شرايط در همة سطوح از مدت اجاره تا پرداخت آن و نيز تعهدات طرفين نسبت به هم ديده مي‌شود.

Purpose: To study responsibilities and relationships between landlords and tenants in the mortmain of the Safavid era in order to understand social and legal conditions of the time. Method/Research Design: Archival documents are examined to draw conclusions. Findings: The terms and conditions included in leasing contracts did not conform to universal principles. They differed with regard to intentions and objectives of donors, but more importantly they were based on mutual agreements. Duration of lease, payments, and obligations of each party also varied considerably