كليدواژه :
مضامين تعليمي , منظومه غنايي , منظومه ناز و نياز , سده يازدهم , شگردهاي تعليمي
چكيده فارسي :
اشعار تعليمي يكي از گسترده ترين و رايج ترين گونه هاي ادب فارسي است. اشعار و آثار تعليمي گاهي اثري كاملاً مجزا و مستقل است؛ همانند منظومه ها و آثاري كه تنها به تعليم و پند و حكمت و اخلاق مي پردازد؛ گاهي نيز مفاهيم و مضامين اخلاقي، حكمي، مذهبي و پنديات به طور پراكنده در ميان آثار ديگر ادبي مانند منظومه هاي غنايي و حماسي و يا قصايد مدحي به كار مي رود؛ در اين حالت افزون بر نكاستن از جنبه شاعرانه اين آثار، با شور و احساس ويژه اي، گيرايي اين آثار افزايش مي يابد. منظومه ناشناخته «ناز و نياز» يكي از آثاري است كه سرشار از آموزه هاي تعليمي است. اين منظومه از آثار ارزشمند سده يازدهم هجري است و در شمار منظومه هاي گرانقدر عاشقانه فارسي قرار دارد؛ اين منظومه تاكنون به چاپ نرسيده است و تنها نسخه باقي مانده از آن، نسخه اي با شماره 483 در كتابخانه U.C.L.A دانشگاه لس آنجلس است. در اين اثر، مضامين و معاني تعليمي و حكمي بسياري وجود دارد كه شاعر، آنها را باتوجه به زمينه انفعالي و ذوقي و با استفاده از شگردهايي مانند ترغيب، انذار، استدلال و... به كار برده است. اين موضوع بيانگر حسن توجه شاعر در استواركردن كلام برپايه منطق عقلي و هنري است. نگارنده در اين پژوهش مي كوشد تا افزون بر معرفي كوتاه منظومه ناز و نياز، چرايي بازتاب مضامين تعليمي را در اين منظومه غنايي بررسي كند.
چكيده لاتين :
One of the broadest and most popular genres of Persian literature is didactic poetry. Didactic poems and works of art are sometimes a completely separate and independent work, such as poems and works that are exclusively devoted to teaching, wisdom, and ethics, and sometimes also dispersed among other literary works. As in a number of cases, moral concepts, verdicts, religions, and beliefs have been used in enormous or even epic or modest poetry, which not only does not diminish the poetic aspect of such works but with passion and a special feeling attracts the attraction of such works. One of the works that are made up of didactic teachings is the unknown Naz and Niaz. This poem, which is one of the exquisite works belonging to the eleventh century AH and is one of the precious love poems of the Persian, has not yet been adorned with embellishment, and the only remaining version of that edition is numbered 483 at the UCLA Library of the University Los Angeles where it is preserved. In this narrative love poem, there are abundant didactic and wisdom meanings and concepts that the poet has used it in the context of passive and sensual ground using such techniques as persuasion, indignation, persuasion, etc. This can be a sign of good intention concerning poet's attempt to reasoning the word is based on rational and artistic logic. The author of this study is to introduce the glossary of this work, therefore, how to reflect the content of the teaching in this rich narrative love poem.
