تحليل مجازات تبعيد در دورۀ پهلوي اول

(Exile during the reign of Reza Shah Pahlavi (1925-1941

ميرزا علي اكبرخان داور با به تخت نشستن رضاشاه مامور اصلاح عدليه قديم و تشكيل دادگستري نوين شد. قانون مجازات عمومي 1304ش، قانون محاكمات نظامي مصوب 30تير1307ش، قانون ديوان جزاي عُمال دولت مصوب 22دي1307ش و قانون اصول محاكمات جزايي مصوب 10خرداد1311ش جزء قوانين مصوب اين دوره اند. در اين قوانين براي برخي از جرائم، كيفر تبعيد درنظر گرفته شد. در اين قوانين مجازات تبعيد جايگزين برخي از كيفرها شد؛ بنابراين در اين دوره افزايش استفاده از مجازات تبعيد ديده مي شود. ازدياد جمعيت تبعيدي ها در اين دوره علاوه بر دليل پيش گفته، به ماهيت حكومت رضاشاه و نهادهاي برآمده از آن مانند شهرباني و ارتش نيز مربوط مي شد. اين نهادها افراد را راساً و خارج از تشكيلات دادگستري تبعيد مي كردند. اصلاحات پهلوي اول مانند (قانون نظام اجباري، اتحاد البسه، كشف حجاب و اسكان عشاير) واكنش گروه هايي از مردم را برانگيخت؛ مجازات به كاررفته دربرابر اين مخالفان نيز تبعيد بود. تبعيد در دوره پهلوي اول ويژگي هاي خاص خود را دارد و با دوران قبل و بعداز خود متفاوت است. هدف: هدف از اين پژوهش بررسي تاثير مولفه هاي متشكله حكومت پهلوي اول در گسترش استفاده از كيفر تبعيد است. روش/ رويكرد: روش و رويكرد در اين پژوهش تحليل تاريخي مبتني بر اسناد و مدارك آرشيوي و منابع اصلي است. يافته ها و نتيجه گيري: تبعيد در دوره پهلوي اول، هم ويژگي تبعيد در حكومت هاي ديكتاتوري را دارد و هم ويژگي تبعيد در حكومت هاي استبدادي را. استفاده از كيفر تبعيد در دوره پهلوي اول نسبت به دوره قاجار گسترش پيدا كرد؛ اين موضوع هم در قوانين و مقررات داخلي و هم در موافقت نامه هاي بين ايران و دولت هاي همسايه متجلي است.

Purpose: Sending opponents to exile was an infamous punishment, practiced during the time of Reza Shah. In order to reveal dimensions of the practice, this paper asks who, why, and by which authorities people were sent to exile. Method and Research Design: Data for this paper was gathered from archival records held in the depositories of the National Archive of Iran. Findings: Soon after the enthronement Reza Shah, Ali Akbar Davar was appointed as the minister of justice to set up a modern judiciary system. A new Penal Code which passed the Majlis (the Parliament) in 1925, was an important component of the. In the new legislation, a number of punishments were replaced by exile. Consequently, the number of people sent exile increased. Many of exiles were not issued by courts of law, but were decisions made by the police chiefs and by the military .Legislations such as mandatory military service, uniform civil clothing, and forced settlement of nomads caused rebellion in different sectors. Exile was a common way of suppressing such events.