طرد اجتماعي در زندگي زنان فقير شهري (مطالعۀ موردي: زنان فقير شهري تحت پوشش كميتۀ امداد شهرستان اروميه)

Social exclusion of poor women in urban life (Case study: urban poor women supported by relief Committee of Imam Khomeini in Urmia)

شواهد موجود نشان مي‌دهد زنان فقير شهري به شكل‌هاي گوناگوني از طرد اجتماعي رنج مي‌برند. اين مقاله در سطح خُرد و زندگي روزمره به جست‌وجوي ريشه‌هاي طرد اجتماعي در زندگي آن‌ها پرداخته و سعي كرده است بعضي از ابعاد اين مسئله را روشن كند. روش تحقيق كيفي است و داده‌هاي تحقيق از مصاحبه‌هاي عميق با 32 زن تحت پوشش كميتۀ امداد شهرستان اروميه به ‌دست آمده و نتايج با استفاده از رهيافت گراندد تئوري تحليل شده‌اند. نتايج به‌دست‌آمده نشان مي‌دهد در زندگي اين دسته از زنان، 5 مقولۀ عمده در شكل‌گيري طرد اجتماعي نقش دارد كه عبارت‌اند از: «ضعف سرمايۀ فرهنگي»، «محدوديت‌هاي مادي»، «رويكرد منفي به فقرا»، «طرد ناشي از تجرد» و «حوادث منفي زندگي». دو مقولۀ عمدۀ «اجتناب از ادغام اجتماعي» و «عواطف منفي» از پيامدهاي اين مسئله‌اند كه باعث تقويت و تداوم اين پديده مي‌شود. مقولۀ نهايي هسته، كه در‌برگيرندۀ كل فرايند شكل‌گيري طرد اجتماعي است، با عنوان «شكست هنجار‌ـ پيوند» مطرح شده است. در‌خصوص شيوه‌هاي ايجاد طرد اجتماعي، شكل‌هاي بسيار ظريفي از خوارسازي و محروميت در زندگي زنان فقير وجود دارد كه با رويكردهاي كمّي يا اقتصادي قابل شناسايي نيستند.

Existing evidence shows that poor women who live in urban areas face different kinds of social exclusion. The present study investigates the roots of social exclusion in small scale and everyday life of these people aiming to clarify some dimensions of this problem. Qualitative method has been used in this study، and research data were collected through interviewing 32 poor women supported by Relief Committee of Imam Khomeini in Urmia. The results obtained from this study were analyzed by grounded theory approach. The obtained results showed that five factors including poor cultural capital، financial limitations، negative approach to the poor، being single and negative life events give rise to social exclusion in these women’s life. Avoiding social unification and negative attitudes are two major consequences of this issue which strengthen this phenomenon. The final and central aspect which encompasses the entire process of social exclusion has been presented as norm-bonded failure. In terms of ways by which social exclusion happens، there are delicate forms of disgrace and deprivation in poor women's life which are not identifiable through quantitative or economical approaches.