مطالعه تاثير تحولات جمعيتي بر برابري جنسيتي در ايران (با تاكيد بر تركيب جمعيت)

A study of population dynamics on gender equality in Iran (An emphasis on population composition)

تحولات جمعيتي ميتواند همه ابعاد توسعه، و از جمله برابري جنسيتي ـ به عنوان يكي از مولفه هاي مهم توسعه ـ را تحت تاثير قرار دهد. مقاله حاضر با هدف بررسي رابطه بين تحولات در تركيب جمعيت و برابري جنسيتي در ايران در دوره زماني 1335ـ1390 نگاشته شده است. رابطه مذكور، با اتخاذ رويكردي توصيفي ـ تحليلي و با استفاده از داده هاي ثانوي و كاربرد مدل هاي سري زماني در سطح ملي مطالعه شده است. داده هاي استفاده شده از سري هاي زماني جمعيتي و اطلاعات سرشماري هاي متعدد از مركز آمار ايران گرفته شده و با استفاده از نرم افزار SPSS تحليل شده اند. براساس نتايج، ميزان شاخص تركيبي برابري جنسيتي در طول دوره بررسي شده، بهبود درخور ملاحظه اي يافته و متغيرهاي ميزان شهرنشيني، ساختار سني جمعيت و ميانگين سن ازدواج زنان تاثير معناداري بر شاخص كل برابري جنسيتي داشته اند. همچنين، جزء AR(1) و MA(2) مدل آريماي نهايي نيز تاثير معناداري بر تغييرات برابري جنسيتي نشان داده اند. متغيرهاي پيشبين در مجموع توانسته اند 33 درصد از تغييرات برابري جنسيتي در دوره بررسي شده را تبيين كنند.

Demographic changes can affect all facets of development، including gender equality، as one of the main components of development. This study aimed at investigating the relationship between changes in population composition and gender equality in Iran during 1956-2011. The relationship is studied with a descriptive-analytical approach using secondary data and time-series models at national level. The data was obtained from Statistical Center of Iran’s population time series and various censuses’ data. Findings suggest that Composite Gender Equality Index improved considerably during the study period، and urbanization، age structure of the population، as well as women’s average age at marriage، significantly affected the composite index of gender equality. Besides، AR (1) and MA (2) components of the fitted Arima model have expectedly shown significant effect on the gender equality’s variations. Three independent variables، aggregately accounted for 33 percent of gender equality’s variance during the study period.