بررسي ارتباط بين تنوع فعاليت هاي توليدي و بهره وري كل عوامل در بخش كشاورزي

Investigating the Relationship between the Diversity of Productive Activities and Total Factor Productivity in Agriculture Sector

استفاده بهينه و كارا از منابع در راستاي افزايش توليد و بهبود بهره وري نه يك هدف، بلكه يك ضرورت اجتناب ناپذير است. با توجه به اينكه متنوع سازي فعاليت هاي كشاورزي مي تواند از طريق صرفه هاي ناشي از تنوع و مساعدت هاي آن موجب بهبود بهره وري كل عوامل توليد شود، از اين رو هدف مطالعه حاضر بررسي عوامل موثر بر بهره وري كل عوامل توليد در بخش كشاورزي با تاكيد ويژه بر ميزان و جهت اثرگذاري تنوع فعاليت هاي توليدي است. به اين منظور با به كارگيري الگوي خود توضيحي با وقفه هاي گسترده (ARDL)، عوامل موثر بر بهره وري كل عوامل توليد بررسي شد. نتايج به دست آمده از برآورد الگوي بلندمدت نشان داد كه رابطه مثبت و معني داري بين سطح تنوع فعاليت هاي كشاورزي و بهره وري كل عوامل توليد وجود دارد به طوري كه با افزايش يك درصدي شاخص تنوع فعاليت هاي كشاورزي، بهره وري كل عوامل توليد 67/15 درصد افزايش مي يابد. ضريب جمله تصحيح خطا در اين الگو 61/0- به دست آمد كه نشان مي دهد در هر دوره 61 درصد از عدم تعادل در بهره وري كل عوامل توليد تعديل شده و به سمت روند بلندمدت خود نزديك مي شود. بنابراين دولت مي تواند با يك برنامه جامع به شناسايي پتانسيل هاي مناطق مختلف كشور بپردازد. سپس با اعمال سياست هاي مختلفي مانند توصيه هاي ترويجي، ايجاد امكانات كشت محصولات داراي پتانسيل و حمايت هاي همه جانبه حركت به سمت يك كشاورزي متنوع را تشويق نمايد.

Sufficient use of resources in production is not only an objective but also is a vital issue. Considering diversification in agricultural activities can improve total factor productivity، therefore in this study effective factors on total factor productivity of agricultural sector with a special emphasis on weight and direction of activity diversification is investigated. For this purpose، Autoregressive Distributed Lag (ARDL) model was used to examine the factors affecting on total factor productivity. The long-term results show that there is a significant and positive relationship between the level of diversity of agricultural activities and total factor productivity. In other word، by one percent increase in agricultural diversity index، total factor productivity increase about 15.67 percent. Error correction term coefficient is – 0.61 which show that 61% of total factor productivity deviation can be adjusted in each period. So، government can apply a comprehensive plan to identify potentials of different regions. Moreover، to encourage diversification in agriculture، different policies such as extension recommendations، creation of cultivation facilities of potential products and an integrated support can be applied.