تحليل تطبيقي آيات «منع تولي كافر» از ديدگاه مفسران

A Comparative Analysis of the Quranic Verses Prohibiting Friendship with Infidels in Commentators' View

آيات متعددي در قرآن كريم بر منع تولي نسبت به كفار دلالت دارد. دو سوره ممتحنه و توبه بخش بيشتري از اين آيات را در خود جاي داده است. در سوره هاي آل عمران، نساء، مائده و مجادله نيز آياتي به اين موضوع پرداخته اند. اينكه مقصود از اين تولي ممنوع چيست و كدام دسته از كفار ممنوع التولِي هستند، بررسي بيشتر آيات مربوطه را مي طلبد. از سوي ديگر در دنياي كنوني، ارتباط و تعامل جامعه اسلامي و مديران آن، با ديگر ممالك- كه عمدتاً غير مسلمان هم هستند- در ارتباط با شئون مختلف زندگي معاصر، يكي از ضرورت-هاي انكارناپذير است. همين امر گاه پرسش هايي را در ذهن مخاطبان و علاقه مندان به تعاليم اسلامي ايجاد مي كند و لااقل براي برخي از افراد زمينه ايجاد سوءتفاهم و در پي آن طرح تهمت هاي را نسبت به مسوولان در پي داشته باشد. اين نوشتار به بررسي اين موضوع مي پردازد كه مقصود از «تولي ممنوع» كه در قرآن مطرح شده است، چه مي باشد؟ و اين ممنوعيت در ارتباط با كدام دسته از كفار است؟ بعلاوه در اين مقال مطابق با آيات قرآن نوع و ميزان ارتباط و تعاملي كه مسلمانان مي توانند با غير مسلمانان داشته باشند، مشخص گرديده است. اين مقاله به روش توصيفي تحليلي سامان يافته است.

Several verses in the holy Quran discuss about "association and interaction with non-Muslims." Most of these verses are in chapters 9 and 60 (Momtahenah، The Examined ones; Tawbah، Repentance، respectively)، and few others are in chapters 3، 4، 5، and 58 (Ale-Imran، The Family of Imran; Nisa، The women; Ma'edah، The food; and Mojadilah، The Pleading one، respectively). These verses apparently indicate "the prohibition of interaction and association with non-Muslims"، but the questions are what is meant by the "prohibition" and which group of infidels are prohibited from being associated and interacted، which necessitates a more exact and careful analysis of the verses to be answered. Using a descriptive method to describe issues and evidence، and content analysis method، the present paper studies the issue. The findings indicate that "prohibited association" mentioned in these verses means prohibition of establishing any mutual association and relation with non-Muslims based on love، assistance and acceptance of their authority and guardianship، which does not prohibit being good and doing justice towards relative infidels and those infidels who do not fight against Muslims. Furthermore، peaceful relationships such as doing business، political interactions، participating in contracts and treaties are not included in prohibited association، on the condition that they are not against Muslims' interests and Islamic esteem.