تاملي ديگر در آيات و روايات ناظر بر تمثل اخلاق و تجسم اعمال

Another Reflection on Verses and Narratives Regarding Morality and the Embodiment of Deeds

سرنوشت انسان پس از مرگ، مسئله اساسي آدميان است. اين مقاله برآن است تا با بررسي و تحليل عقلي و نقلي آيات و روايات ناظر بر اين مسئله اثبات نمايد كه نوع جزاي انسان، تكويني است و عاقبت هر كس، متناسب با اعمال خود او شكل مي گيرد و هيچ گونه عامل خارجي باعث پاداش اخروي يا عقوبت وي نمي باشد. همچنين، تاكنون درباره موضوع «تجسم اعمال» عمدتاً با رويكردي فلسفي، كلامي و قرآني بحث و نظر فراوان شده، اما اين مقاله سعي دارد با تكيه بر اشارت هاي تربيتي و معرفتي اين دسته از آيات و روايات و تقسيم تجسم عمل به «دروني» و «بيروني» و اين مسئله كه تجسم دروني، فاعل و عامل اصلي و همسنخ با تجسم بيروني است، به اين مهم بپردازد. در باب اثرگذاري و شكل يابي اعمال (تجسم يا تمثل عمل) بايد توجه نمود كه اعمال، علاوه بر شكل دهي و تمثل روح (تمثل اخلاق)، در فراهم سازي عناصر و پديده هايي خارجي (تجسم بيروني) كه در حقيقت، تجسم يافته باطن هر عمل نيك يا بد است، تاثيرگذارند. عقيده به اين موضوع و توجه به نكته هاي معرفتي، اخلاقي و تربيتي آن، مي تواند در رشد معنوي، علاقه مندي به خداوند و نيز بازدارندگي انسان از ارتكاب زشتكاري، تاثيرگذار بوده است و به همان نسبت، باورهاي نادرست را درباره كيفيت و نوع مجازات هاي الهي اصلاح نمايد.

The fate of man after death is a fundamental human issue. This paper seeks to prove that the type of punishment of human is developmental and the outcome of each person’s deeds is proportional to his own actions، and no external factor leads to the heavenly reward or punishment by analyzing the rational and narrative verses and traditions. Also، the topic of the embodiment of acts has been discussed predominantly with the philosophical، theological and the Quranic approaches. But this paper tries to pay attention to this important issue with emphasis on educational and cognitive cues of these verses and hadiths and the division of symbolization of actions into "Inner" and "outer" dimensions، and also the fact that internal incarnation is the main factor of external incarnation. With regard to the effectiveness and formation of actions (the embodiment or representation of action)، it should be noted that actions in addition to the formulation and depiction of the soul (morals) are effective in providing external elements and phenomena (external visualization) which is in fact embodied behind every good or bad act. The belief in this subject and paying attention to its epistemic، moral and educational points can have an effect on spiritual growth، interest in God and also to deter people from committing indecency and correct in the same way wrong beliefs about the quality and types of divine punishments.