بحران شليل: بررسي علت‌ها و عوامل، تحليل واكنش‌ها و پيامدها

Crisis in the Strait of Shalil: An Analysis of the Causes, Reactions and Consequences

در 10مرداد1301/2اگوست1922، در ﺗﻨﮕﮥ شليل واقع در چهارمحال‌وبختياري، دسته‌اي از نيروهاي نظامي با حمله سواران بختياري روبه‌رو شدند. خان‌هاي بختياري در ابتدا دخالت خود را در اين حادثه انكار كردند؛ اما مدتي بعد ميزان دخالت آنها در اين حادثه آشكار شد. وقوع اين حادثه ﺗﺄثير بسياري بر روابط سه‌جاﻧﺒﮥ خان‌هاي بختياري، رضاخان وزير جنگ و سفارت انگليس در تهران گذاشت. رضاخان پهلوي، وزير جنگ، به‌دنبال بهره‌برداري لازم از اين حادثه بود؛ پس تلاش كرد تا خان‌هاي بختياري را نزد نخبگان و تودﮤ مردم بدنام و بي‌اعتبار كند و با اخذ غرامت سنگين از خان‌ها، ﺑﻨﻴﮥ مالي‌شان را تضعيف كند. ازسوي‌ديگر سفير انگليس در تهران سياستي مبهم و دوپهلو اتخاذ كرد. سياستي كه به ضرر خان‌ها و به سود رضاخان و دولت مركزي تمام شد. سرانجام پس از مدتي درگيري ميان طرفين و چانه‌زني بسيار با وساطت سر پرسي لورين (Sir Percy Loraine)، سفير انگليس، ميان طرفين بر سر پرداخت مبلغ 150هزار تومان خسارت ازسوي خان‌هاي بختياري توافق شد.

On August 2, 1922, a battalion of armed forces was attacked by Bakhtiari riders in the Strait of Shalil located in Chaharmahal and Bakhtiari. This incident had a large impact on the trilateral relations between Bakhtiari Khans, Reza Khan (as the Secretary of War), and the British Embassy in Tehran. In order to take advantage of the situation, Reza Khan Pahlavi tried to discredit and defame Bakhtiari Khans among the elite and the masses and undermine their financial strength by imposing a heavy fine on them. On the other hand, the British ambassador in Tehran adopted an ambiguous policy at the expense of Bakhtiari Khans and to the benefit of Reza Khan and the central government. Finally, after a period of conflict and negotiation between the three parties, a fine of 150,000 Tomans was agreed on to be paid by Bakhtiari Khans with the mediation of Sir Percy Loraine, the British Ambassador.