رياست ايران بر جنبش عدم‌تعهد: فرصتي براي ارتقاي امنيت ملي و افزايش نقش تأثيرگذار جنبش

Iran Presidency of the NAM: An Opportunity for Promotion of National Security and the Effective Role of Non-aligned Movement

شانزدهمين اجلاس سران كشورهاي عضو جنبش عدم‌تعهد با حضور نمايندگان كشورهاي مختلف از سراسر جهان از 5 تا 11 شهريور ماه 1391 در تهران برگزار گرديد. برگزاري اين اجلاس در زماني كه تحريم‌ها و فشارهاي كشورهاي غربي بر ايران رو به افزايش و اوضاع خاورميانه در حال دگرگوني است از اهميت فراواني در ابعاد منطقه‌اي و بين‌المللي براي جمهوري اسلامي ايران و جنبش غيرمتعهدها برخوردار مي‌باشد. شعار اجلاس جنبش عدم‌تعهد در تهران "صلح پايدار در سايه مديريت مشترك جهاني" بود. اين اجلاس سه كاركرد مهم و اساسي داشت. نخست، "ارتقاي نقش ايران در حل‌‌وفصل مناقشه‌هاي بين‌المللي"، از جمله "اصلاح اساسنامه سازمان ملل متحد" و "موضوعات جهاني" همچون تروريسم، تغييرات آب ‌و ‌هوايي و مواد مخدر. اين مسائل از جمله مشكلات مهمي بودند كه در اجلاس به آن‌ها توجه شد و امروزه از موضوعات كليدي در سطح بين‌المللي محسوب مي‌شوند. دوم، ارتقاي نقش منطقه‌اي ايران وسوم، كمك به اهداف سياست خارجي ايران در مسائلي مانند موضوع هسته‌اي، سياست‌گذاري در برابر تحريم كشور‌هاي غربي و ساير مسائل مرتبط با سياست خارجي كشور. طبيعي است اگر جمهوري اسلامي بتواند از اين فرصت به شكل مناسبي استفاده كند به موفقيت‌هاي ارزشمندي دست خواهد يافت. در اين مقاله به فرصت‌هاي ايران در دوران رياست اين جنبش پرداخته خواهد شد. شروع رياست ايران بر اين جنبش كه از اجلاس تهران آغاز شده است، علاوه بر آن كه يك فرصت مناسب را براي تعقيب اهداف ملي در اختيار جمهوري اسلامي ايران مي‌گذارد، مي‌تواند سرآغاز دور تازه‌اي از نقش‌آفريني جنبش غيرمتعهدها در عرصه بين‌المللي و توسعه امنيت كشورهاي عضو باشد.

The inauguration of the NAM summit in Tehran in the summer of 2012, in a time that sanctions and pressures against the Islamic Republic of Iran are intensified and in a situation that the Middle East is facing a critical socio/political change and transformation, is of great importance for Iran in regional and international arena. The slogan of the summit was “Lasting Peace through Joint Global Governance.” This summit included three major functions: First, Promotion of Iran’s role in resolution of international issues and conflicts which were thoroughly discussed at the Summit. Second, to promote Iran’s regional role; and third, contribution to support the aims of Iran’s foreign policy in areas such as nuclear issue and measures against Western sanctions. The present article aims to assess the opportunities provided by Iran’s presidency over the NAM. While this presidency is a good opportunity for Iran to boost its national interests, it could also be a new beginning for a round of effective, innovative, and decisive role for NAM in international arena and promotion of security of its member states.