منابع قدرت روحانيت شيعه در ايران

THE SHIITE CLERGY'S POWER RESOURCES IN IRAN

اتخاذ راهبرد كسب مستقيم قدرت با سلاح ديانت توسط روحانيت شيعه، پس از پيروزى انقلاب اسلامى، تحولى بنيادين در ايران به شمار مى‌آيد. مقاله حاضر پاسخ به اين سؤال كه چرا از بين اقشار مختلف اجتماعى ايران، روحانيان حاكميت را به دست گرفتند، را در «منابع قدرت آنان» جست‌ و جو مى‌كند. بر اين اساس پس از ارائه تعريف وتاريخچه روحانيت و مناسبات آن با دولت در ايران معاصر مؤلفه‌هاى زير را، منابع قدرت اين نهاد تلقى كرده ومورد بررسى قرار داده است: مكتب و ايدئولوژى، سازمان وتشكيلات، نهاد مرجعيت و ولايت فقيه، استقلال مالى، اخلاقى و علمى، شخصيت كاريزماتيك علما، مردمى بودن، مهدويت، مرجعيت قرآن وسنت وظرفيت تفسير پذيرى آنها، اجتهاد، الگوى كربلا و... .

Adopting direct power attainment strategy through religion by the Iranian Shiite clergies after the Islamic Revolution resulted in fundamental changes in Iran. The present paper tries to answer the question why among the different Iranian social groups only the clergies could attain the government with reference to their power resources. To do so, after the presentation of a brief history of the clergies and their relationship to the contemporary Iranian goverment, the following characteristics are considered as the power resources of the clergies: their idiology, school of thought, and organization; the Wellayat-e Faqih institution; their scientific, moral and economic indipendence; ulama's charismatic personality; popularity, Saviorism (belief in Imam Mahdi as the Savior), the authority of the Quran and traditions and their hermeneutic potentiality, Ijtihad, and the Karbala paradigm.