فقه و رهبري در انديشه سياسي فارابي

على رغم برداشت ناصواب بسيارى از محققان و نويسندگان معاصر، كه رويكرد انديشه سياسى فارابى را كشف و شهودى پنداشته، تصور كردهاند فارابى به راهى اوتوپيايى و ماوراءالارضى گام نهاده است؛ همچنان كه پيش از او مدينه فاضله افلاطونى، در دام آن گرفتار شده بود. راقم اين سطور را اعتقاد بر آن است كه اين تلقى، قرائتى است كه از منظر افلاطون به فارابى نظر كرده است و مع الاسف مؤسس فلسفه اسلامى و سياسى و بزرگترين فيلسوف جهان اسلام را ناخواسته و يا ناآگاهانه به اتهام تقليد از فلسفه سياسى كلاسيك يونانى به حاشيه كشانده اند، كه اگر در اعتقادشان صائب هم باشند در عمل به خطا رفته اند. زيرا فارابى علاوه بر اخذ مكتب افلاطون، ارسطو و فلوطين و جمع بين آراى متناقض آنها، بخشى از آن آرا را كه با مبانى دينى ناسازگار بوده حذف نموده بخشى را بازسازى و اصلاح كرده است و آراى بسيارى از تفكر خويش بر آن افزوده است فلذا اهتمام به انديشه فارابى در قياس با انديشه افلاطون و ارسطو به مراتب از اولويت بيشترى برخوردار است . بر اين اساس جا دارد قرائت جديدى از انديشه سياسى وى با رهيافتى فلسفى، مورد مذاقه قرار گيرد. در اين راستا، نگارنده بعد از دو سال مطالعه و تحقيق بر روى تمام آثار موجود فارابى و تحقيقات پيرامونى سعى دارد با توجه به منظومه فكرى معلم ثانى، كه تلفيقى است از عناصر زمان، عمل سياسى، اعتقاد شيعى و تفكر سياسى از زواياى مختلف، « فلسفه سياسى» او را مورد كنكاش و مطالعه قرار دهد. و تحقيق حاضر، بخشى از اين پروژه وسيع است .