حق آزادي بيان از منظر قرآن كريم

The right of Freedom of Speech in View of Holy Quran

يكي از وجوه مهم و كليدي آزادي سياسي، حق آزادي بيان است كه اگر در جامعه‌اي نباشد، بخشي بزرگ از آزادي از دست رفته است و طبيعي است كه جلوۀ بيروني آزادي انديشه، خود را در آزادي بيان نشان مي‌دهد. اين نوشته در پي بررسي حق آزادي بيان از منظر قرآن كريم است و با توجه به چارچوب مفهومي، در فرضيه بر اين نكته تأكيد شده است كه اصولاً بحث از آزادي بدون حق آزادي بيان، چندان مفهومي ندارد؛ بلكه آزادي سياسي وقتي معنادار مي‌شود كه فرد پس از انديشه در نهاد و نهان خويش، بتواند آن را بيان كند. اين امر از برخي آيات قرآن كريم كه بر شنيدن گفتار ديگران، پيروي از احسن، جدال احسن، تبعيت از برهان، انتخاب گزينۀ برتر و امر به معروف و نهي از منكر تأكيد دارند، قابل برداشت است؛ هرچند اين امر به معناي آن نيست كه آن آزادي، حد و مرزي ندارد؛ بلكه رعايت حقوق ديگران، موازين شرعي و عقلي و رعايت قانون عادلانه، از حدود آن به شمار مي‌آيد.

One of the important aspects of political freedom is the right of freedom of speech and a great amount of freedom in society is dependent on it and it is natural that the external manifestation of freedom of thought reveals itself in form of speech. This writing is to investigate the right of freedom of speech in view of Holy Quran and by considering the conceptual framework in it, it has been emphasized on this point that talking about freedom without the right of freedom of speech is not basically meaningful and political freedom is meaningful when the individuals can easily express themselves. This issue is interpretable through some of the verses of Holy Quran that put emphasis on being attentive to others’ speech, following the best, fighting for the best, following firm proof, selecting the best, enjoining the good and forbidding the evil. Although this issue does not mean that the freedom is not of any border and limit but the consideration of others’ rights, religious and intellectual standards and following a fair law are regarded as its principles.