آزادى در فلسفه سياسى اسلام و آزادى در فقه و حدود آن

"Freedom in the Islamic Political Philosophy" / "Freedom in Figh and Its Limits"

گرچه آزادى مطلوب همه آدميان است و همه به نوعى علاقه دارند در زندگى فردى و جمعى خويش از آن بهره‌مند باشند، اما با همه مباحث انجام گرفته درباره آزادى، هنوز اين مفهوم بار معنايى مبهمى دارد؛ به ديگر سخن، جامعه ما در طول يكصد سال اخير نتوانسته است تكليف خود را با مفاهيمى از قبيل آزادى روشن سازد. در واقع ابهام در مفاهيم و برداشت‌هاى خاصى كه از آنها شده، در جامعه سر در گمى‌اى را به وجود آورده و مبناى رفتارها در جامعه مشخص نشده است. به طور قطع مى‌توان گفت منازعات حاضر در جامعه ما بر سر آزادى، ريشه در گذشته ما، و به ويژه در يكصد سال اخير، دارد و هنوز درك روشنى از آزادى در ميان نخبگان ما وجود ندارد. اين وضعيت درباره آزادى سياسى كه «مادر آزادى‌ها» است روشن‌تر و برجسته‌تر است.