ولايت فقيه از ديدگاه ابن فهد حلى

Welayat-e Faqih from the viewpoint of Ibn-i Fahad Helli

منابعى كه به مسأله ولايت فقيه پرداخته‌اند، نقطه آغازين طرح نظريه ولايت عامه فقيه را قرن دوازدهم و سيزدهم هجرى، و ملا احمد نراقى را مؤسس آن مى‌دانند؛ اما در حقيقت اين نظريه از آغاز غيبت كبرا در فقه شيعه مطرح بوده است. در زمان شيخ مفيد ظهور ابتدايى داشته و در قرن نهم «ابن فهد حلى» استوانه‌هاى اساسى اين تفكر را پايه ريزى كرد و آن را با صراحت در فقه شيعه مورد بحث قرار داد. پس از اوست كه ملا احمد نراقى در تلاشى بهنگام ميراث سلف را احيا و تجديد كرد. آنچه نقش ابن فهد به عنوان پايه‌ريز اين تفكر را مورد تأكيد قرار مى‌دهد اين بيان ابن فهد است كه: بر فقيه اقامه حدود به نيابت از ولى عصر جايز است و لازم است مردم او را يارى كنند، فقيه به نيابت از امام معصوم مجاز به دريافت خمس و مصرف آن است و نيز فقيه مى‌تواند به نيابت از معصوم به اقامه نمازجمعه اقدام كند. هر يك از اين آرا مى‌تواند دليل و گواه ادعاى مقاله باشد.

The sources dealing with Welayat-e Fiqih consider 12th and 13th centuries (AH) as the starting point of the emergence of the Welayat-e Faqih theory and Mulla Ahmad Naraghi as the founder of the theory, but, in fact, the theory appeared in the Shiite Fiqh from the Long Occultation so far. It existed at time of Sheikh Mufid and was overtly disscussed over in the Shiite Fiqh by Ibn-i Fahad Helli after whom Mulla Ahmad Naraghi's timly effort revived his ancestors' heritage. The importance of Ibn-i Fahad Helli's role lies in the fact that he says the Faqih, acting as a vicegerent of the Hidden Imam, is permitted to enforce the laws of Islam and that people must assist him as well. In addition, the Faqih, as a representative of the Hidden Imam, can collect Khoms and utilize it, and perform the Friday Prayer.