چكيده فارسي :
عرصه هاي مختلفي براي نظريه پردازي علمي قرآن متصور است، مانند 1- خبر دادن از حقايقي علمي كه بعداً توسط علم تجربي ثابت شده است، يا تاكنون به اثبات نرسيده و امكان اثبات آن در آينده وجود دارد. 2- توسعه يا تضييق برخي از نظريه هاي علمي. 3- اصلاح و تكميل ديدگاه هاي علمي. حال پرسش اين است كه ازچه روش ها و شيوه هايي براي نظريه پردازي قرآن مي توان استفاده كرد؟ در اين راستا چند شيوه براي نظريه پردازي هاي قرآني مي توان برشمرد. كشف و استنباط، تاييد و تكميل، داوري و تهذيب، تكيه بر پيش فرض هاي قرآني براي تاسيس علوم انساني ديني، فرضيه انگاري تعاليم قرآن، تاثير غير مستقيم و عدم مداخله و توليد علوم انساني با پشتوانه تعاليم بنيادي قرآن به مثابه مفروضات نظري از آن جمله است. اين مقاله به بررسي هر يك از شيوه هاي فوق در راستاي نظريه پردازي هاي قرآني پرداخته و شيوه برتر را معرفي مي كند. در حقيقت اين مقاله به اين پرسش پاسخ خواهد داد كه نظريه پردازي قرآن در عرصه علوم انساني بر اساس كدام شيوه، امري مدلل و قابل قبول است؟
هدف از اين تحقيق، ارائه الگويي مستدل و قابل قبول براي نظريه پردازي قرآني در عرصه علوم انساني است و مي تواند گاهي موجب توسعه يا تضييق حوزه ها و ابعاد علوم انساني شود. روش بررسي هر شيوه متضمن كشف مباني هر يك و نيز نقد مباني ناصحيح است.
چكيده لاتين :
Different fields have been assumed for the scientific theorization of the Qur’an, such as: 1. Informing of the scientific facts that were later on proved by empirical science or have not been proved yet and are possible to be proved in the future. 2. Expansion or restriction of some scientific theories. 3. Improvement and completion of scientific perspectives. Now, the question is: What methods and procedures can be used for theorization of the Qur’an? In this respect, several methods can be counted for the Qur’anic theorization. Among them are discovery and inference, confirmation and completion, judgment and purification, reliance of the Qur’anic preconditions for establishing religious humanities, hypothesizing the Qur’an’s teachings, indirect impact, non-interference, and production of humanities supported by fundamental teachings of the Qur’an as theoretical presumptions. This article has studied each of the above procedures in line with the Qur’anic theorizations and introduced the superior procedure. Actually, the article would answer the question as to on what procedure the theorization of the Qur’an in the field of humanities is convincing and acceptable .
