ثغور اندلس و كاركردهاي آنها

مسلمانان در سده هاي ميانه با پيريزي تمدني پويا نفوذ فراواني برساير جوامع، به ويژه بر جامعه غرب مسيحي داشتند. اين تأثيرات از طرق مختلف و نواحي گوناگون انجام گرفته كه يكي از مهمترين آنها اندلس خاصه ثغور آن بوده است. در اين ثغور روابط بين مسلمانان و پيروان مسيح چه به صورت اصطكاك و چه به شكل صلح آميز بسيار گسترده بود كه نتيجه آن تأثيرات قابل توجهي بوده كه طرفين در زمينه هاي نظامي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي بر همديگر داشته اند. از آنجا كه در دوره مورد بحث مسلمانان از جنبه هاي مختلف نسبت به غرب مسيحي برتري داشتند، نفوذ تمدن اسلامي از رهگذر ثغور اندلس بر جامعه مسيحي بسيار چشمگيرتر بوده است. اين مقاله ضمن آن كه به ثغر و واژه هاي مرتبط با آن پرداخته، در صدد برآمده به اين پرسش پاسخ دهد كه اين ثغور به جز عملكرد دفاعي داراي چه كاركردهاي ديگري بوده اند؟فرضيه پرسش ياد شده چنين است كه ثغور، افزون بر نقش دفاعي، كاركردهاي ديگري همچون فرهنگي، سياسي و اقتصادي نيز داشته اند كه آنها به واسطه تماس هاي گسترده اي بوده كه در مناطق ثغور بين مسلمانان و پيروان مسيح رخ مي داده است.