طراحي و ارزيابي روايي و پايايي پرسشنامه عوامل مؤثر در انتخاب نوع لبنيات مصرفي توسط مصرف كنندگان بر اساس تئوري عمل منطقي

Designing and Evaluating Validity and Reliability of the Questionnaire of Factors Affecting Consumers’ Choice of Type of Dairy Based on the Reasoned Action Theory

زمينه و هدف: با وجود اينكه پاستوريزه شدن شير خام و فرآورده‌هاي آن موجب بهبود كيفيت و بهداشت لبنيات مصرفي مي‌گردد، بسياري از افراد تمايل به مصرف شير­خام و فرآورده‌هاي آن دارند. هدف از مطالعه حاضر، طراحي پرسش­نامه عوامل مؤثر در انتخاب نوع لبنيات مصرفي توسط مصرف مصرف كنندگان بر اساس تئوري عمل منطقي مي‌باشد. مواد و روش‌ها: مطالعه توصيفي حاضر، در افراد مراجعه­ كننده به مجتمع سلامت دكتر شادپور شهرستان تبريز از شهريور­ماه تا آبان ماه سال 1396 انجام گرفت. پرسش­نامه حاضر از طريق مرور متون علمي، بحث­ هاي گروهي متمركز و مصاحبه با اساتيد خبره طراحي شد. از 14 فرد متخصص براي تعيين امتيازات اندازه­ گيري روايي محتوا و 15 فرد مراجعه كننده به مجتمع سلامت دكتر شادپور براي تعيين پايايي پرسشنامه، كمك گرفته شد. در نهايت شاخص روايي محتوا و نسبت روايي محتوا براي بررسي روايي و پايايي پرسش­نامه با محاسبه آلفاي كرونباخ و ضريب همبستگي درون­ رده­ اي به كمك نرم‌افزار SPSS نسخه 23 محاسبه گرديد. يافته‌ها: پرسشنامه اوليه شامل 101 سوال بود كه پس از بررسي روايي و پايايي محتوا، تعداد آن به 32 سوال كاهش يافت. ميانگين شاخص روايي محتواي پرسشنامه 0/88، نسبت روايي محتوا 0/68، ضريب آلفاي كرونباخ 0/83 و ضريب همبستگي درون رده‌اي آن 0/80 با فاصله اطمينان (0/93-0/58) به دست آمد. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، به نظر مي رسد كه پرسشنامه حاضر از روايي و پايايي قابل قبولي برخوردار است. لذا مي‌توان از آن به عنوان ابزار مفيدي در جهت تعيين عوامل مؤثر در انتخاب نوع لبنيات مصرفي توسط مصرف كنندگان استفاده نمود.

Background and Objectives: Despite the fact that pasteurization of raw milk increases the quality and health of dairy products, many people tend to consume raw milk and its products. The purpose of the current study was to design a questionnaire to determine the factors affecting choosing the type of dairy based on the reasoned action theory. Materials and Methods: This descriptive study was conducted on the patients referred to Dr. Shadpour Health Care Center from September to October in 2017. The questionnaire was designed via literature review, focus group discussions, and interview with experts. A total of 14 specialists were selected to determine the content validity scores and 15 subjects referred to Dr. Shadpour Health Care Center were used to determine the reliability of the questionnaire. Finally, content validity index (CVI) and content validity ratio (CVR) were calculated by using Cronbach’s alpha and intraclass correlation coefficient (ICC) in SPSS, version 23.00. Results: The first questionnaire consisted of 101 questions and after evaluation of validity and reliability, 32 questions were obtained. The content validity index of the questionnaire was 0.88, the content validity ratio 0.68, the Cronbach's alpha coefficient 0.83, and the internal correlation coefficient (ICC) 0.80 with the confidence interval of (0.58-0.93). Conclusion: Considering the findings, it seems that the present questionnaire has acceptable reliability and validity. Therefore, it can be used as a useful tool in determining the factors affecting choosing the type of dairy by consumers.