رسانه و بسيچ سياسي: نقش برنامه هاي سيما در همراه سازي مخاطبان براي شركت در راهپيمايي هاي سراسري (مطالعه مورد ي: راهپيمايي 22بهمن و روز قدس)

MEDIA and POLITICAL MOBILIZATION: The role of IRIB Programs in Mobilizing People to Participate in Annual Rallies (Case study:22 of Bahman and Qod's Day)

نقش آفريني صدا و سيما در عرصه هاي مختلف سياسي اجتماعي در ايران اين روزها بيش از پيش مورد توجه پژوهشگران است. راهپيمايي هاي سالانه 22 بهمن و روز قدس از جمله رويدادهاي جمعي مهمي است كه نحوه نقش آفريني اين رسانه در آنها در قالب توليد و ارسال پيام به منظور همراه سازي مخاطبان كمتر مورد مطالعه علمي قرار گرفته است. به نظر مي رسد خلاء مطالعات جدي و علمي در اين باره سبب تداوم برخي رويه هاي سنتي رسانه اي و به ويژه تلويزيوني شده است. مطالعه علمي اين موضوع نيز مي تواند سبب شناخت بهتر و ارائه راهكارها به منظور بهبود عملكرد رسانه ها در اين مناسبت ها بشود. از اين رو پرسش اصلي پژوهش اين است كه "مسئولان صداو سيما از كدام الگو، محتوا، تكنيك و نيز شيوه هاي رسانه اي ( و در اينجا تلويزيون ) براي همراه سازي مردم در راهپيمايي هاي سالانه بهره مي گيرند؟" فرضيه اي كه به آزمون گذاشته خواهد شد اين است كه" تلويزيون در ارسال پيام براي اين دو مناسبت تقريبا به يك شكل عمل مي كند و توليد و ارسال پيام هاي همراه كننده با توجه به ويژگي هاي مخاطبان اين دو رويداد نيست". پژوهش به دو روش اسنادي (براي داده هاي بخش نظري) و تحليل محتوا (براي مطالعه محتواي برنامه هاي تلويزيون) انجام شده است. داده ها نيز با نرم افزار spss پردازش شده اند. توجه بيشتر برنامه هاي سيما به راهپيمايي 22 بهمن به نسبت روز قدس، غلبه قالب هاي غير تبييني ساخت برنامه و ارسال پيام در دو راهپيمايي، غلبه شيوه هاي مستقيم و ترغيبي انتقال پيام بر شيوه هاي غير مستقيم و اقناعي،كم توجهي به علايق، ويژگي ها و سلايق مخاطب در توليد و ارسال پيام و بهره گيري نامتوازن از موضوعات و شرايط سياسي روز مهم ترين يافته هاي پژوهش اند.

Nowadays the study of the Role of IRIB in different political and social arenas of Iran is increasingly considered important by the researchers. The annual rallies of "22nd of Bahm@n" and "Qod's Day" are of important mass events, which the role of media in producing and transmitting their messages for mobilizing people is less considered in scientific researches. It seems that the lack of scientific and serious studies in this issue has caused the continuity of traditional procedures in media especially in television. The scientific study of this issue could be led to a better recognition as well as presenting strategies to improve the function of media in these events. Therefore, the main question of this study is “which are the patterns, content, techniques and methods that the IRIB (Television in this study) uses for mobilizing people in annual rallies?” The hypothesis is that "TV uses the same type of programs for message transmission in both rallies and neglects the audience features in producing and transmitting messages". The research is done by documentary method (for data of theoretical section) and content analysis (for studying the content of TV programs). The data are also analyzed by the SPSS software. The main findings of this study include "TV program makers pay more attention to ‘22nd of Bahman’ rally than the ‘Qod's Day’ rally”, “the Non-explanatory formats in program- making and transmitting message are more dominating in both rallies”, “direct and motivating methods of transmitting message are more common than indirect and persuasive methods”, “TV program -makers don't pay enough attention to interests, features and tastes of the audiences in producing and transmitting message”, and “TV program -makers make unbalanced use of the political issues and conditions of the society”.