تدوين مدل درگيري تحصيلي بر اساس عوامل جو رواني - اجتماعي كلاس درس و جو عاطفي خانواده با نقش ميانجي تاب‌آوري تحصيلي

Developing of an academic engagement model based on classroom socio-mental climate and emotional factors of family with mediating role of academic resilience

هدف از انجام اين پژوهش تدوين مدل درگيري تحصيلي بر اساس عوامل جو رواني اجتماعي كلاس درس و جو عاطفي خانواده با نقش ميانجي تاب­آوري تحصيلي بود. طرح پژوهش همبستگي از نوع مدل معادلات ساختاري بود. جامعه آماري را دانش­آموزان دوره اول متوسطه (پايه هشتم و نهم) شهرستان خرم­آباد تشكيل مي­دهند. روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه ­اي نسبتي چندمرحله‌اي بود كه با اين روش 310 نفر دانش‌آموز دوره اول متوسطه (پايه هشتم و نهم) انتخاب و به پرسش‌نامه‌هاي: درگيري تحصيلي، جو رواني- اجتماعي كلاس درس، جو عاطفي خانواده و تاب­ آوري تحصيلي پاسخ دادند. داده­ ها با كمك نرم‌افزار amos و با روش مدل يابي معادلات ساختاري تحليل شد. نتايج حاكي از اين بود كه مدل درگيري تحصيلي درمجموع از برازش قابل قبولي برخوردار است، اين موضوع نشان مي­دهد كه داده­هاي به‌دست‌آمده از نمونه، مدل پيشنهادي را تائيد مي­كنند. نتايج به‌دست‌آمده ضرايب رگرسيون مستقيم بين متغيرهاي پژوهش نشان داد مسيرهاي مستقيم جو رواني- اجتماعي كلاس درس و جو عاطفي خانواده به درگيري تحصيلي معنادار نيستند، ولي ديگر مسيرهاي مستقيم و دو مسير غيرمستقيم، مثبت و معنادار بودند، اين موضوع حاكي از اين است كه تاب ­آوري تحصيلي مي­تواند رابطه ميان جو عاطفي خانواده و درگيري تحصيلي را ميانجي گري كند، بدين ترتيب مي­توان گفت جو رواني اجتماعي كلاس درس و جو عاطفي مناسب در خانواده تاب­ آوري تحصيلي را بالا مي­برند و نتيجه بالا رفتن تاب­ آوري تحصيلي افزايش درگيري تحصيلي خواهد بود.

The purpose of this study was to develop an academic engagement model based on the classroom socio-mental climate and emotional factors of the family with the mediating role of academic resilience. The design of the research was a correlation of the structural equation model. The statistical population consists of the students of the first grade high school (the eighth and ninth grades) of Khorramabad city. A multi-stage stratified random sampling method was used that 310 high school students (the eighth and ninth grades) were selected with this method and they responded to the questionnaires of academic engagement, classroom socio-mental climate, emotional factors of the family and academic resilience. Data were analyzed with the help of AMOS software and structural equation modeling method. The results suggested that the academic engagement model has a generally acceptable fit, indicating that the data obtained from the sample confirm the proposed model. The results of direct regression coefficients between the research variables showed that the direct paths of classroom socio-mental climate and emotional factors of the family were not significant to the academic engagement, but other direct paths and two indirect paths were positive and significant. This suggests that academic resilience can mediate the relationship between the family's emotional factors and academic engagement, thus, it can be said that the classroom socio-mental climate and appropriate emotional factors in the family increase the academic resilience, and the result of an increased academic resilience will be an increase in academic engagement.