اثربخشي برنامه آموزش روانشناختي خانواده در كاهش هيجان ابراز شده مراقبين بيماران اسكيزوفرن

The effectiveness of family psycho-educational program in reducing expressed emotion on schizophrenic patients' caregivers

پژوهش حاضر در قالب يك كارآزمايي باليني (IRCT2016081729402N1) با هدف بررسي اثربخشي مداخله مبتني بر آموزش روانشناختي خانواده در كاهش سطح هيجان ابراز شده مراقبين بيماران مبتلا به اسكيزوفرنيا انجام شد. گروه نمونه شامل خانواده ­هاي 49 نفر از بيماران اسكيزوفرن بستري در بيمارستان اعصاب و روان استاد محرري شيراز بود، كه به صورت نمونه­ گيري در دسترس انتخاب و در دو گروه مداخله (n=24) و كنترل (n=25) قرار گرفتند و به پرسشنامه هيجان ابراز شده خانواده در شروع مداخله، پس از مداخله و دو ماه بعد از اتمام مداخله پاسخ دادند. برنامه آموزش خانواده براي گروه آزمايشي اجرا گرديد، اما گروه كنترل هيچ مداخله خاصي دريافت نكرد. نتايج تحليل واريانس يك راهه با اندازه­ گيري هاي مكرر نشان داد آموزش روانشناختي خانواده در كاهش هيجان ابراز شده خانواده موثر بوده است (031/. = لامبداي ويلكز، 0001/=F=339/895، P, مجذور اتاي تفكيكي چند متغيره). تحليل واريانس يك راهه بين گروهها نيز حاكي از تفاوت معنادار ميان گروه مداخله با گروه كنترل (38/785=F، 0001/.=P، 45/.= اندازه اثر) بود. يافته­ هاي پژوهش نشان مي­دهد كه آموزش روانشناختي خانواده از اثر بالايي در كاهش هيجان ابراز شده خانواده برخوردار است. نتايج پيگيري دو ماهه نيز نشان از پايداري بهبود هيجان ابراز شده خانواده داشته است.

Objective: The aim of this clinical trial study (IRCT2016081729402N1) is explored the effectiveness of familial psycho-educational program in inpatients suffering from schizophrenia in reducing caregivers’ expressed emotion. Methods: In this clinical trial, we included 49 people from the family of schizophrenic inpatients, who were admitted to Shiraz Psychiatric Hospital. They were randomly divided into intervention (n=24) and control (n=25) groups. Only, in the experimental group, a psycho-educational program was arranged for their caregivers. At baseline, immediately, post-intervention and two month later, all participants completed Family Questionnaire (FQ). Results: According to the results of the analysis of variance for repeated measures by SPSS software V.20: both groups showed decrease in post-test in FQ (Wilks' Lambda=.031; F=339.859; p=0.0001; Partial Eta Squared=.969). Also, there was a significant difference among groups (F=38.785; p=0.0001; Effect Size=0.45). Conclusion: Our research findings indicate that using the family psycho-educational program, can decrease the expressed emotion on schizophrenic inpatients' caregivers.