بررسي ساختار عاملي ، روايي ، اعتبار و هنجاريابي مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي ( STA )

مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي (STA) توسط كلاريج، بروكز، (1984)، در‌ آكسفورد ساخته شد و اخيرا توسط راولينگز و همكاران (2001) مورد بررسي مجدد قرار گرفت. همان طور كه كلاريج و بروكز (1984)، به تفصيل عنوان كرده اند، اين مقياس بر اساس ملاك هاي «سومين ويرايش راهنماي آماري و تشخيصي اختلالات رواني» (DSM-III) ساخته شده است. در تحقيق حاضر، مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي بر اساس ملاك هاي (DSM-IV-TR) انطباق داده شد. اين مقياس يكي از وضعيت رايج مرزي يعني اسكيزوتايپي را توصيف كرده و آن را در جمعيت بهنجار و بر اساس الگوي پيوستاري ويژگي هاي روان گسستگي مي سنجد. مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي در تحقيقات مربوط به روان گسستگي به طور مكرر مورد استفاده قرار گرفته است. هدف اين پژوهش بررسي خصوصيات روان سنجي و به دست آوردن هنجار ايراني مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي بود. بدين منظور، نمونه اي به حجم 749 نفر (380 پسر و 369 دختر) به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي از دانشكده هاي مختلف دانشگاه شيراز 30 نفر بيمار مبتلا به اسكيزوفرنيا و 30 نفر بيمار مبتلا به افسردگي اساسي از مراكز درماني انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. تحليل عاملي به روش تحليل مولفه هاي اصلي با چرخش پروماكس سه عامل براي مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي استخراج نمود كه به ترتيب عامل هاي «تجارب ادراكي غيرمعمول»، «سوء ظن پارانوئيد / اضطراب اجتماعي» و «تفكر سحرآميز» نام گرفتند. تفاوت بين گروه هاي بيمار و سالم در عامل هاي استخراج شده (به جز عامل دوم) معنادار بود. علاوه بر اين، براي مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي سه نوع روايي ديگر (همزمان، افتراقي و همبستگي خرده مقياس ها با كل مقياس و يكديگر) و دو نوع اعتبار (بازآزمايي و همساني دروني) گزارش شد كه همگي حكايت از اين داشت كه اين مقياس در جامعه ايراني خصوصيات روان سنجي مطلوبي دارد و از آن مي توان در تحقيقات روانشناسي و روان پزشكي استفاده كرد. اطلاعات هنجاري مقياس شخصيتي اسكيزوتايپي نيز در نمونه 749 نفري گزارش شده است.