چكيده فارسي :
به منظور بررسي الگوي سينوپتيكي بارش‌هاي سنگين استان سيستان و بلوچستان، داده‌هاي روزانه 6 ايستگاه سينوپتيك طي يك دوره آماري 24 ساله (2010- 1987) از سازمان هواشناسي كشور دريافت گرديد. همچنين داده‌هاي فشار سطح دريا، ارتفاع ژئوپتانسيل 850 و 500 ميلي باري از پايگاه داده‌هاي NCEP/NCAR استخراج گرديد و سپس نقشه‌هاي مورد نياز در محيط نرم‌افزاري Grads ترسيم گرديد. به طور كلي دو الگو سبب ايجاد بارش‌هاي سنگين در اين استان شده است.
در الگوي نوع اول كه بارش 12 دسامبر 1995 را ايجاد كرده است از 24 ساعت قبل از وقوع بارش زبانه واچرخندي با منحني هم فشار 1017.5 و 1020 ميلي بار با عبور از درياي عرب موجب فرارفت رطوبت به سمت منطقه مورد مطالعه شده و در تراز 850 ميلي باري علاوه بر شارش هواي سرد توسط واچرخندي كه بر روي كشور واقع شده، سامانه كم فشاري با منحني پربندي 1500 ژئوپتانسيل متر با عبور از خليج بنگال و درياي عرب علاوه بر تأمين رطوبت شرايط مناسبي را براي صعود در اين تراز فراهم كرده است.
در الگوي نوع دوم كه بارش 5 ژوئن 2010 را ايجاد كرده است از 24 ساعت قبل از وقوع بارش سامانه كم فشار بزرگي كه بر روي جنوب آسيا شكل گرفته است جنوب شرق و جنوب كشور را هم تحت تأثير قرار مي دهد به طوري كه در 24 ساعت قبل از بارش در تراز 850 و 500 ميلي باري مركز كم ارتفاعي بر روي منطقه مورد مطالعه قرار گرفته كه علاوه بر تأمين رطوبت ناپايداري را در اين تراز فراهم مي‌كند و در روز بارش در تراز 850 و 500 ميلي باري منطقه مورد مطالعه به ترتيب تحت تأثير ناوه‌اي با منحني پربندي 1475 و 5850 ژئوپتانسيل متر واقع شده و سبب وقوع بارش‌هاي اين الگو شده است.
چكيده لاتين :
In order to investigate synoptic patterns of heavy precipitations in Sistan va Baluchestan province, 24 year (1987-2010) daily data of 6 synoptic stations was retrieved from meteorology organization. Moreover, data like sea level pressure, geo-potential elevation of 500 and 850 milibars were exploited from NCAR/NCEP database and then required maps were prepared in Grads software. Generally, two patters have resulted in the heavy precipitations in this province.
In the first pattern which resulted in precipitations of December12, 1995, a cyclone with contour plot of 1017.5 and 1020 milibars crossed the Arabian Sea, 24 hours before the precipitation and caused humidity spreading toward the area. In 850 milibars, a cyclone above the country results in cold weather flow and a low pressure system with a 1500 geopotenial meter contour plot passed the Bangla Gulf and the Arabian Sea and supply the necessary humidity conditions for rising in this equilibrium level.
In the second pattern which resulted in precipitations of June 5, 2010, a large low pressure system is formed 24 hours before the precipitation over southern part of Asia, which also influence south eastern and southern parts of Iran. 24 hours before the precipitation, a low altitude center covers the area under study and supply humidity and instability. On the day of precipitations, study area in 850 and 500 milibars are affected by a trough of 1475 and 5850 geopotenial meter contour plot and results in precipitation of this pattern.
