پايش زيستي فلزات سنگين با استفاده از گياه ني (Phragmites australis) در تالاب هشيلان كرمانشاه

Biomonitoring of Heavy Metals using Phragmites australis in Hashilan Wetland, Kermanshah

زمينه و هدف: از مهم­ ترين روش­ هاي بررسي فلزات سنگين، استفاده از گونه­ هاي ماكروفيت بعنوان پايشگر­هاي زيستي مي باشد كه به ­عنوان شاخصي مناسب جهت بيان كيفيت محيط زيست مورد استفاده قرار مي­ گيرند. در پژوهش حاضر به­ منظور بررسي وضعيت آلودگي تالاب هشيلان كرمانشاه و تأثير گونه­ غالب گياهي Phragmites australis در منطقه­، غلظت فلزات سنگين Cu, P­b, Zn در اندام هاي زيرزميني و هوايي گياه ني و رسوبات سطحي تالاب، مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش‌ها: آماده­ سازي نمونه­ ها با ا­سيد نيتريك، پر كلريك و پراكسيد اكسيژن آن جام گرفت و غلظت عناصر مورد مطالعه با دستگاه جذب اتمي اندازه گيري گرديد. يافته‌ها: نتايج حاصل نشان داد، غلظت فلزات مس، سرب و روي در رسوبا­ت به ترتيب 17/23،6/47 و 24/21 ميكروگرم بر گرم مي باشد. همچنين ميانگين غلظت فلز مس در اندام ­هاي زيرزميني و­ هوايي گياه ني 2/738 و 2/190، فلز سرب 15/143 و 13/02 و براي فلزروي 6/11 و 6/37 ميكروگرم بر گرم وزن خشك بدست آمد كه بيشترين تجمع فلزات در اندام­ هاي زيرزميني گياه بود. بالا بودن مقدار شاخص انتقال براي فلز روي بيانگر توانايي بالاي انتقال اين فلز در گياه است. بحث و نتيجه گيري: در همين راستا بين غلظت فلز روي در اندام­ هاي زيرزميني و اندام­ هاي هوايي همبستگي مثبت و معني داري وجود دارد؛ لذا احتمال مي­ رود اندام زيرزميني گياه ني، پايشگري مناسب براي آلودگي ناشي از عنصر روي در رسوبا­ت منطقه باشد.

Background and Objective: One of the most important methods to investigate heavy metals is to apply bio-monitors used as an appropriate index to express the environment quality. In this study, the concentrations of such heavy metals as Zn, Pb and Cu in the underground and aerial organs of Phragmites australis were investigated to study the pollution status in Hashilan Pond, Kermanshah and the effects of dominant species called Phragmites australis in the region. Method: The samples were prepared by nitric acid, perchloric acid and peroxide oxygen and afterwards, the concentrations of elements were measured by the atomic absorption spectrometry. Findings: Results demonstrated that the concentrations of copper, lead and zinc were estimated at 47.23, 6.17 and 24.21 in the sediments, respectively. Also, the mean concentrations of copper, lead and zinc were 2.738-2.190, 15.143-13.02 and 6.11-6.37 mg-1in the underground and aerial organs, respectively; furthermore, the highest metal concentration was related to the underground organs of plant. High values of transfer index concerning zinc indicated high ability of zinc transfer in the plant. In this regard, a positive significant correlation exists between the concentration of zinc in the underground and aerial organs; Discussion and Counclusion: Therefore, the underground organs of reed are introduced as a suitable monitor for the resultant pollution of zinc in the regional sediments.