بررسي اثر فعاليتهاي معدني بر تجمع كادميوم در پر كبك معمولي (Alectoris chukar)(مطالعه موردي: معدن آهنگران)

A Survey on Effect of Mining Activities on Accumulation of Cd in feathers of Common chukar (Alectoris chukar) (Case Study: Ahangaran Mine)

زمينه و هدف: لايه هاي معدني طبيعي شامل مقادير زيادي از فلزات سنگين هستند كه طي فرايند معدن كاري با شدت بيشتري در طبيعت منتشر شده و محيط زنده و غير زنده اطراف را متأثر مي كنند. پرندگان از طريق تماس مستقيم با استفاده از آب و غذاي آلوده و حتي فرو بردن سنگريزه ها به چينه دان، در معرض فلزات سنگين قرار مي گيرند. هدف از مطالعه حاضر بررسي غلظت كادميوم در پر كبك معمولي معدن آهنگران و تاثير منطقه، عواملي مانند سن، جنس و بافت پرنده بر ميزان تجمع عناصر سنگين مي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه نمونه گيري از پرهاي سينه و دم 9 نمونه در منطقه معدني و 3 نمونه در منطقه شاهد انجام و براي اندازه گيري ميزان تجمع فلزات سنگين از دستگاه جذب اتمي مدل SpectrAA 400 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج حاصل نشان دهنده ميانگين غلظت كادميوم اندازه گيري شده در پر كبك منطقه معدني ppm 2/18 اما همين ميانگين در منطقه شاهد ppm 0/54 است. مقايسه با استاندارد هاي موجود نشان داد ميانگين غلظت فلز كادميوم در منطقه معدني هر چند از نظر عددي كمي بالاتر از سطح استاندارد بود اما اين تفاوت معنادار نبود و در منطقه غير معدني پايين تر از سطح استاندارد گزارش شد. اثر نوع منطقه (معدني و غير معدني) و سن (بالغ و نابالغ) بر تجمع فلز كادميوم در پر گونه كبك معمولي در سطح خطاي 5 درصد معنادار بود. اما اثر نوع بافت (پر سينه و پردم) و جنسيت (نر و ماده) معنادار نبود.

Background and Objective: Natural mineral layers are composed of large amounts of heavy metals which are released into the nature during the mining process. Birds will be exposed to heavy metals by direct contact, contaminated food and water and even swallowing the gravels and digesting them in their gizzard. The aim of this study was to evaluate the concentration of cadmium in eathers of Alectoris chukar in Ahangaran mine and the impact of factors such as age, sex, and tissue on accumulation of heavy metals. Method: In this study, samples of breast and tail feathers from 9 samples in mining region and from 3 samples in control region were taken. Atomic absorption spectrometry, model SpectrAA 400, was used to measure the accumulation of heavy metals. Findings: The results indicate that the average cadmium concentration measured in feathers of Alectoris chukar in the mineral-rich region was 2/18 μg/g, whereas this average in the control region was 0/54 μg/g. Comparisons showed that in the mining region the concentration of cadmium was slightly higher than the standard level and in the control regions it was lower than the standard level. However, this difference was not significant. Effects of type of region (mineral and non-mineral) and age (adult and immature( on the accumulation of cadmium in the feather of Alectoris chukar were significant, but the effect of gender (male and female) was not significant.