ارزيابي ريسك فازي پروژه احداث ايستگاه متروي شهري (مورد مطالعه: ايستگاه D2 متروي كرج)

(Fuzzy Risk Assessment of Metro Station Construction (Case study: Karaj D2 Metro Station

زمينه و هدف: با رشد و افزايش جمعيت شهرها مشكلات بسياري نمود پيدا مي كند كه از اين مسائل مي توان به ترافيك، اختلال در سيستم حمل و نقل، آلودگي هوا و تصادفات اشاره نمود. جهت كاهش اين موارد مي توان به سامانه هاي حمل و نقل تندرو و با انرژي پاك توجه خاصي نمود مانند سيستم هاي حمل و نقل ريلي(مترو) كه مي تواند هم كمك شاياني به كاهش ترافيك نموده و هم سبب كاهش آلودگي هوا و محيط زيست گردد . از طرفي پيشرفت كشور در صنعت مترو نيز سبب افزايش شمار پروژه هاي احداث مترو و تونلينگ مي گردد كه حوادث متعددي را نيز به همراه خواهد داشت. هدف اين تحقيق بررسي خطرات پروژه احداث ايستگاه متروي شهري مي باشد. روش بررسي: در اين پژوهش كه از نوع كاربردي مي باشد از روش توصيفي تحليلي بهره گرفته شده كه جهت بررسي خطرات احداث ايستگاه مترو انجام مي پذيرد. در اين تحقيق از ارزيابي ريسك فازي و مدل تجزيه و تحليل سلسله مراتبي استفاده شده است. فرايند ارزيابي ريسك شامل چهار مرحله كلي شناسايي، ارزيابي، واكنش و نظارت بر ريسك ها مي باشد و با توجه به موضوع عدم قطعيت در مبحث مديريت ريسك و همچنين كمبود و نقص اطلاعات در اين زمينه از روش ارزيابي ريسك فازي استفاده شده است. يافته‌ها: پس از انجام ارزيابي، نتايج پژوهش حاكي از آن است كه ريسك اجماعي پروژه مذكور تقريباً برابر با 50 درصد مي باشد كه اين عدد مؤيد اين مي باشد كه احتمال وقوع و شدت خطرات بسيار زياد مي باشد. همچنين با نگاهي به ابعاد ريسك ها و ريسك فاكتورهاي مورد مطالعه در اين تحقيق مشخص گرديد كه بيشترين سهم اين عدد مربوط به بخش اجراي دسترسي هاي ايستگاه مترو و ريسك فاكتور ريزش آوار حين حفاري مي باشد. بحث و نتيجه‌گيري: جهت كاهش خطرات و حوادث مي بايست بر روي اين قسمت ها بيشترين تمركز و انرژي گذاشته شود و اقدامات پيشگيرانه و كنترلي مناسب را جهت ايجاد ايمني بيشتر در اينگونه پروژه ها در نظر گرفت كه در مقاله به صورت كامل تشريح شده است.

Background and Objective: Growth of urban population contributes to many emerging problems including traffic, disturbances in the transportation system, air pollution and traffic accidents. In order to reduce these problems, it is possible to use rapid transportation systems and clean energy, such as rail transport systems (Metro), which can help to reduce traffic and also reduce air pollution and environmental pollution. On the other hand, with the remarkable development of our country in subway industry and its increasing necessity in large cities, transport systems (metro) have pushed industrialists and manufacturers towards such projects. This increases the number of metro and tunnel construction projects that may result in many incidents. The aim of this study is to investigate the hazards associated with metro station construction projects. Method: In this applied research, an analytical descriptive method is used to investigate the hazards of constructing a metro station. In general, Fuzzy Risk Assessment (FRA) and Analytic Hierarchy Process (AHP) models are used for this purpose. The risk assessment process involves four general stages including: identifying, assessing, responding, and monitoring the risks. Regarding the problem of uncertainty in the field of risk management as well as the lack of information in this field, fuzzy risk assessment method was used and hierarchical analysis was applied to include the importance of component as compared to each other. Findings: After evaluation, the results indicated that the aggregative risk of the project was almost equal to 50%, which confirms very high probability of occurrence and severity of the risks. Also, considering the dimensions of the risks and risk factors studied, it was found that the largest share of this number was related to the implementation of metro station access and the risk of debris falling during drilling. Conclusion: In order to reduce the risks and incidents, these areas should be focused and appropriate preventive and control measures should be considered to ensure greater safety in such projects.