نقش ويژگي‌هاي شخصيتي ، نگرش مذهبي و منبع كنترل فردي در كيفيت روابط زناشويي بازنشستگان

Role of Personality Characteristics, Religious Attitude and Source of Individual Control in the Quality of Retired People's Marital Relationships

پديده بازنشستگي مانند ساير تجربيات انتقالي بر رضايت زناشويي افراد تأثير مي­گذارد و مي­تواند باعث ايجاد تنش، اختلاف و نارضايتي در اواخر بزرگسالي گردد. بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش ويژگي­هاي شخصيتي، نگرش مذهبي و منبع كنترل فردي در پيش ­بيني كيفيت روابط زناشويي بازنشستگان انجام شد. روش پژوهش پيمايشي و از نوع همبستگي ­بود. جامعه آماري شامل كليه­ بازنشستگان شهر نهاوند بود كه بر اساس پيشينه پژوهش­هاي قبلي تعداد 200 نفر از آنها از طريق نمونه ­گيري تصادفي ساده به عنوان نمونه­ پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل فرم كوتاه پرسشنامه شخصيتي نئو، مقياس­هاي نگرش مذهبي خداياري­فرد و همكاران، منبع كنترل راتر و وضعيت زناشويي گلومبوك-راست بود. داده ­ها از طريق همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه مورد تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ناسازگار زناشويي با روان­رنجوري همبستگي مثبت، و با برون­ گرايي، گشودگي به تجربه، توافق ­پذيري و با وجدان بودن همبستگي منفي دارد. همچنين بين نگرش مذهبي افراد با وضعيت زناشويي آن­ها رابطه ­ي منفي معناداري بدست آمد و ميان منبع كنترل با كيفيت زناشويي رابطه ­ي معناداري وجود نداشت. همچنين بر اساس تحليل نتايج، روان­ رنجوري، برون­گرايي، توافق­ پذيري و نگرش مذهبي توانستند به طور معنادار 42 درصد از واريانس متغير وابسته يعني كيفيت زناشويي را پيش ­بيني نمايند. براساس يافته­ هاي پژوهش مي­توان گفت وضعيت زناشويي افراد به ويژه در دوره بازنشستگي متأثر از صفات شخصيتي و نگرش مذهبي افراد است.

Retirement phenomenon like the other transitional experiences affect people’s marital satisfaction and can cause tension, disagreement and discontent at the end of adulthood. So, this research was carried out to evaluate role of personality characteristics, religious attitude and source of individual control in predicting quality of retired people’s marital relationships. The research method was survey and correlational. The statistical population included all retired people in Nahavand that 200 of them were selected as sample of the research through simple random sampling based on backgrounds of previous researches. Instruments of the research included Short form of NEO personality questionnaire, religious attitudes scales of Khodayarifard et al, Rutter’s control source and Golombok-Rust's marital status. Data was analyzed through Pearson correlation and multiple regression. Results showed that marital incompatibility has positive correlation with mental affliction and negative correlation with extraversion, openness to experience, agreeability and conscientiousness. Also, a significant negative relationship was obtained between people’s religious attitude and their marital status and there was no significant relationship between control source and marital quality. As well based on analysis of the results, mental affliction, extraversion, agreeability and religious attitude could significantly predict 42 percent of variance of the dependent variable, that is, marital quality. Based on findings of the research, it can be said that people’s marital status especially in retirement period is affected by people’s personality traits and religious attitudes.