بررسي اثر بهره‌گيري از قابليت‌هاي فضاي مجازي در تحقق توسعه پايدار شهري ايران (رويكرد استاني)

Study of Cyber Space Impact on Urban Sustainable Development in Iran: A Provincial Approach

زمينه و هدف: جمعيت شهري در ايران همچون روند جهاني آن رو به افزايش است. با افزايش جمعيت شهري در كشور ميزان مصرف مواد اوليه، وسايل نقليه، مصرف انرژي و امثال آن افزايش يافته كه نتيجه آن افزايش آلودگي­ هاي محيطي است كه خود مانعي در تحقق توسعه پايدار مي­ باشد. لذا دركنار توسعه شهرها بايستي تبعات منفي حاصل از آن كاهش داده شود. در اين ميان بهره ­گيري از قابليت هاي فضاي مجازي (فن­آوري اطلاعات وارتباطات) همچون دولت الكترونيك، تجارت الكترونيك و امثال آن، نقش مهمي در كاهش اين تبعات منفي دارد. در اين چارچوب ارزيابي اثر بهره­ گيري از قابليت­ هاي فضاي مجازي در تحقق توسعه پايدار شهري ايران، هدف مطالعه حاضر مي­ باشد. روش بررسي: در مطالعه حاضر در قالب مباني نظري موجود و با استفاده از داده­ هاي استاني به بررسي اثر فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات بر توسعه پايدار شهري كشور از مجراي كاهش تخريب محيط زيست (مصرف سوخت)، به تفكيك در استان­هاي برخوردار و غير برخوردار كشور پرداخته شده است. بدين منظور از روش داده هاي تلفيقي استفاده شده است. يافته‌ها: نتايج بررسي حكايت از اثر معني دار فن­آوري اطلاعات و ارتباطات بر تحقق توسعه پايدار شهري در استان­ هاي برخوردار دارد. اين اثر در استان هاي غير برخوردار تاييد نمي گردد. بحث و نتيجه‌گيري: بنظر مي رسد دليل تفاوت در معني داري اثر فن­آوري اطلاعات و ارتباطات بر تحقق توسعه پايدار در استان­ هاي برخوردار و غير برخوردار در افزايش ضريب نفوذ و نهادينه شدن بهره­ گيري از فن­ آوري اطلاعات و ارتباطات در استان­ هاي برخوردار در مقايسه با استان­ هاي غير برخوردار مي باشد.

Background and Objective: Urban population in Iran is increasing. It is supposed to intensify the usage of raw materials, vehicles, energy and etc., and consequently lead to the environmental pollution which is a barrier to sustainable development realization. Therefore, along with the process of urban development settling down, its environmental consequences should be managed as well. Meanwhile information and communication technology (ICT) application such as E- Government, E-Commerce and etc., could play a vital role in reducing the subsequent negative impacts on environment. This has been considered as the main theme of this study. Method: In this study, it is attempted to assess the impact of information and communication technology on Urban Sustainable Development process in Iran, using provincial data through Panel Data technique. The hypothesis was tested separately for developed and less developed provinces of Iran. Findings: The results imply that ICT had significant and positive impacts on improving the environment and achieving sustainable development (just) in developed provinces. Conclusion: Seemingly, this attributed to the differences in degree of ICT penetration and institutionalization amoung developed and less developed provinces.