شخصيت و رويكردهاي يادگيري به‌عنوان پيش‌بين‌هاي عملكرد تحصيلي دانشجويان

Personality and Learning Approaches as Predictors of University Students’ Academic Performance

هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه بين ويژگي‌هاي شخصيتي، رويكردهاي يادگيري و عملكرد تحصيلي دانشجويان بود. به اين منظور 371 نفر از دانشجويان علوم انساني دانشگاه پيام نور مركز تبريز (259 زن و 112 مرد) به‌صورت تصادفي با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي و خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. پرسشنامه­ پنج عامل اصلي شخصيت و سياهه رويكردها و مهارت‌هاي مطالعه توسط اين دانشجويان تكميل شدند و معدل كل دانشجويان به‌عنوان شاخص عملكرد تحصيلي در نظر گرفته شد. براي تحليل داده‌هاي جمع‌آوري‌شده آزمون همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه سلسله مراتبي و تحليل مسير مورداستفاده قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بين ويژگي ‌شخصيتي وظيفه‌شناسي، رويكرد يادگيري راهبردي و عملكرد تحصيلي دانشجويان رابطه مثبت ولي بين رويكرد سطحي با عملكرد تحصيلي رابطه منفي و معني‌داري وجود دارد. نتايج تحليل رگرسيون سلسله ­مراتبي نشان داد كه اثر مستقيم وظيفه‌شناسي بر عملكرد تحصيلي هنگامي‌كه رويكرد راهبردي در گام دوم وارد تحليل مي‌شود، از بين مي‌رود. در اين تحليل دو پيش‌بين معني‌دار براي عملكرد تحصيلي وجود داشت: رويكرد راهبردي (باارزش بتاي مثبت) و رويكرد سطحي (باارزش بتاي منفي). نتايج تحليل مسير نيز نشان داد كه اثر غيرمستقيم وظيفه‌شناسي بر عملكرد تحصيلي دانشجويان از طريق رويكرد راهبردي ميانجي‌گري مي‌شود.

The purpose of the present study was to investigate the relationship between personality characteristics, learning approaches and students’ academic performance. For this, 371 students of human sciences (259 females and 112 males) from Payam-e-Noor University– Tabriz branch were randomly selected, using stratified and multiple stage cluster sampling. Big Five Inventory, Approaches and Study Skills Inventory were completed by these students and total average of students was considered as their academic performance index. The Pearson’s Correlation Test, hierarchical multiple regression analysis and path analysis were used to analyze the collected data. The Results showed that there is a positive and meaningful correlation between conscientiousness personality characteristics, strategic learning approach and students’ academic performance, but the relationship between surface learning approaches and students’ academic performance were negative and meaningful. The Results of hierarchical multiple regression analysis showed that the direct effect of conscientiousness on academic performance disappeared when introducing the strategic approaches in the second step. There were two significant predictors of academic performance in this analysis: strategic approach (with positive Beta value) and surface approach (with negative Beta value). The result of path analysis showed that indirect effect of conscientiousness personality characteristics on academic performance were mediated by the strategic approach.