تهيه و ساخت مقياس باورهاي وجودي بر اساس قرآن كريم (با تأكيد بر ديدگاه علامه طباطبائي) در بين افراد مبتلا به بيماري مولتيپل اسكلورزيس (ام اس)

Preparation and structure of a Existing Beliefs Scale Is Based on the Holy Quran (With Emphasis on Vews of Allameh Tabatabai) for persons with MS

هدف از انجام پژوهش حاضر ساخت و هنجاريابي مقياس باورهاي وجودي بر اساس قرآن كريم (با تأكيد بر ديدگاه علامه طباطبائي) در بين افراد مبتلا به مولتيپل اسكلورزيس (ام اس) بود. جامعۀ آماري اين پژوهش را كليه مبتلايان به ام اس بيمه­شده تأمين اجتماعي مراجعه­كننده به داروخانه 13 آبان، 29 فروردين، هلال احمر و شهيد كاظمي در شهر تهران تشكيل دادند كه از بين آن­ها، داروخانه 13 آبان به روش تصادفي ساده انتخاب شد. نمونۀ پژوهش شامل 150 نفر از مبتلايان بود. ابزار پژوهش، پرسشنامه باورهاي وجودي با در نظر گرفتن 39 گويه بود. بررسي مقدماتي پرسشنامه با تأييد روايي صوري و محتوايي پرسشنامه، بر روي 30 نفر با در نظر گرفتن مقدار آلفاي كرونباخ (0/97) و همبستگي گويه ­ها با نمره كل، نشان داد كه پرسشنامه با 39 گويه قابل اجرا بر روي نمونه اصلي است. سپس، پايايي پرسشنامه با مقدار آلفاي كرونباخ (0/77) و حذف 2 گويه به دليل عدم همبستگي با نمره كل، مورد تأييد قرار گرفت. بررسي روايي سازه پرسشنامه با استفاده از روش تحليل عاملي نشان داد كه ابتدا مقدار KMO برابر 0/687 بود و آزمون بارتلت نيز در سطح (0/01>P) معنادار بود. همچنين براي استخراج عوامل اوليه مقياس باورهاي وجودي با استفاده از روش تحليل مؤلفه‌هاي اصلي و چرخش واريماكس، تعداد 4 عامل با در نظر گرفتن گويه­ هايي با بارعاملي بالاتر از 0/3 در نظر گرفته شد؛ بنابراين پس از حذف گويه هاي ناخالص، تعداد 25 سؤال و 50 گزينه در 4 عامل نام­گذاري شدند كه عبارت بودند از: 1- بودن در جهان معنادار 2- ايمان و حقيقت 3- خودآگاهي و مسئوليت 4- بخشش و عشق به ديگران. پايايي و همساني دروني پرسشنامه 25 سؤالي با روش آلفاي كرونباخ (0/70) مورد تأييد قرار گرفت. خرده­ مقياس‌هاي محاسبه ­شده و نمره كل پرسشنامه با ضريب همبستگي پيرسون نشان از همبستگي معنادار در سطح (0/01>P) داشت. همچنين در نهايت نمرات استاندارد و هنجار شده پرسشنامه به تفكيك هر عامل محاسبه شد. نتايج اين پژوهش حاكي از آن است كه پرسشنامه باورهاي وجودي مبتلايان به ام اس به­عنوان يك ابزار پايا و استاندارد قابليت استفاده در موقعيت‌هاي پژوهشي و باليني را دارد.

The purpose of this study was to develop and normalizing a Existing Beliefs Scale Is Based on the Holy Quran (With Emphasis on Vews of Allameh Tabatabai) for pationts with MS. The population in this study were included of all MS patients covered by social security insurance and were referred to pharmacies such as 13 Aban, 29 Farvardin, Shahid Kazemi and Red cross and from which the patients of the 13 Aban pharmacy were selected randomly in this study. The sample were consisted of 150 patients . The first version had 39 items, and the primary analysis with face and content validity on 30 children, (Cronbach’s Alpha = .97), and correlation of the items with the total score revealed that the scale is acceptable with 39 items for the general population. Then, with omitting 2 items due to low correlation, the reliability of the scale (Cronbach’s Alpha = .77) was approved. Utilizing an exploratory factor analysis, construct validity showed KMO was .687, and Bartlett's Test of Sphericity was significant (P < 0.01). Furthermore, an expletory factor analysis and Varimax rotation were performed, and primary factors with factor-load bigger than 0.3 were maintained. Then, complex items were omitted and finally 28 items and 50 options remained in form of 4 subscales (1. Being in significant world, 2. Faith and truth, 3. self-awareness and responsibility, 4. forgiveness and love to others). Reliability and internal consistency of the scales with 25 items was approved (Cronbach’s Alpha = .70). Pearson correlation analysis manifested a significant relationship between the subscales and the total scale (P < .01). Finally, standardized and normalized scores were computed. The results showed that the Existing Beliefs questionnaire has Usability as a reliable and standardized tool for Research and clinical status.