نقش مولفه هاي اجتناب شناختي و باور فراشناختي در پيش بيني كيفيت زندگي بيماران ديابتي

The Role of Cognitive Avoidance Components and Metacognitive Belief in the Prediction of Quality of Life in Diabetic Patients

هدف: ديابت يكي از بيماري هاي شايع در ايران و جهان مي باشد كه مزمن، پيش رونده و پرهزينه است و عوارض متعددي ايجاد مي كند. بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش مؤلفه هاي اجتناب شناختي و باور فراشناختي در پيش بيني كيفيت زندگي بيماران ديابتي صورت گرفت. روش: روش اجراي پژوهش توصيفي و از نوع همبستگي بود. جامعه آماري مطالعه كليه بيماران ديابتي نوع دو مراجعه كننده به بيمارستان امام خميني شهر اردبيل در سال 1394 بودند كه به روش نمونه گيري در دسترس 124 نفر از بيماران ديابتي به عنوان نمونه انتخاب شدند. براي جمع آوري داده­ها، از ابزارهاي اجتناب شناختي سكستون و دوگاس (2008)، باور فراشناختي ولز (2004) و مقياس كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني (1996) استفاده شد. داده‌ هاي پژوهش با روش­هاي ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: نتايج نشان داد بين مؤلفه هاي اجتناب شناختي و باور فراشناختي با كيفيت زندگي بيماران ديابتي رابطه منفي معناداري وجود دارد (0/05>p). ضرايب بتاي متغيرهاي پيش بين نيز نشان داد واپس زني افكار 0/16-، جانشيني افكار 0/20-، اجتناب از موقعيت ها 0/22-، تبديل تصور به فكر 0/24- و باور فراشناختي0/12- به شكل معناداري كيفيت زندگي بيماران ديابتي را تبيين مي كنند (0/05>p). نتيجه گيري: در نتيجه مي توان بيان نمود كه مؤلفه هاي اجتناب شناختي و باور فراشناختي در زمره متغيرهاي مرتبط با كيفيت زندگي بيماران ديابتي بودند و توانايي پيش ­بيني آن را دارند.

Objective: Diabetes is one of the most common diseases in Iran and the world. It is chronic, progressive and expensive and creates many complications. This study aimed to investigate the role of cognitive avoidance components and metacognitive belief in the prediction of quality of life in diabetic patients. Methods: The study was based on a descriptive correlational method. Statistical population consisted of all patients with type 2 diabetes in Ardabil city in 2015. 124 diabetic patients were selected as the statistical sample using the convenience sampling. Data were collected through Dugas and Sextons cognitive avoidance scale (2008), Wells metacognitive belief scale (2004) and the world health organization quality of Life Scale (1996). Research data were analyzed by Pearson correlation coefficient and multiple regression methods. Results: The results showed that there is a significant negative relationship between cognitive avoidance components and metacognitive belief with quality of life in diabetic patients (p < 0.05). Beta coefficients for predictor variables indicated that thoughts repression -0.16, thoughts succession -0.20, avoidance of threatening stimuli -0.22, changing image to thought -0.24 and metacognitive belief -0.12 have significantly predictive capability of Quality of Life in Diabetic Patients (p < 0.05). Conclusion: Thus, it can be concluded that cognitive avoidance components and metacognitive belief are considered the predicting variables related to quality of life in diabetic patients.