استرس و رابطه آن با فرسودگي شغلي كاركنان بخش بهداشت

Relationship between Stress and Burnout of Health Workers

سابقه و هدف: اگرچه استرس شغلي موضوعي شايع در تمام مشاغل است؛ اما بروز آن در اعضاي تيم بهداشتي اهميت بيشتري دارد. در اين ارتباط، پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه بين استرس و فرسودگي شغلي در بين كاركنان شبكه بهداشت و درمان انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصيفي - تحليلي و همبستگي مي باشد كه جامعه آماري آن را كاركنان شبكه بهداشت و درمان شهرستان اسدآباد تشكيل دادند. اين پژوهش با حجم نمونه 214 نفر در سال 94-1395 انجام شد. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد استرس شغلى Osipow OJSQ: Osipow Job Stress Questionnaire و فرسودگي شغلي Maslach Burnout) Maslach MBI: Inventory با روش نمونه گيري طبقه اي - نسبي جمع آوري گرديدند. تحليل داده ها به روش همبستگي و رگرسيون با استفاده از نرم افزار SPSS 20 انجام شد. يافته ها: نتايج مطالعه نشان داد كه بين استرس شغلي و فرسودگي شغلي ارتباط معني ­دار از نظر آماري وجود دارد (0/579=r و 0/0001=P) ولي ارتباط بين استرس شغلي، فرسودگي شغلي، با متغيرهاي زمينه­ اي افراد مورد مطالعه، شامل: سن، جنس، سابقه كار و سطح تحصيلات؛ در تجزيه و تحليل هاي تك متغيره معني دار نيست. نتايج رگرسيون خطي بيانگر آن هستند كه ارتباط بين استرس شغلي و فرسودگي شغلي با هيچكدام از متغيرهاي زمينه اي معني دار نمي باشد. همچنين نتايج رگرسيون نشان داد كه بين سن و فرسودگي شغلي يك رابطه مرزي وجود دارد. نتيجه­ گيري: با توجه به نتايج به دست آمده بنظر مي رسد؛ بكارگيري راه كارهاي كاهش استرس شغلي و كاهش فرسودگي شغلي موجب ارتقاي كيفيت ارئه خدمات به مراجعين و تامين رفاه و ارتقائ سطح زندگي كاركنان و كارآيي در شبكه هاي بهداشتي - درماني گردد.

Background and Objective: Although occupational stress is a common phenomenon in all occupations, it is more important in health workers. Therefore, the purpose of this study was to investigate the relationship between occupational stress and job burnout among the employees of health centers. Materials and Methods: This descriptive-analytical study was performed on the statistical population consisting of all the health center personnel in Asadabad city, Iran with a sample size of 214 participants during 2015-2016. The data were collected through stratified sampling method using two standard questionnaires of Osipow job stress questionnaire and Maslach burnout inventory. All the data were analyzed by correlation and regression analyses utilizing SPSS version 20. Results: The findings of this study showed that there is a statistically significant relationship between job stress and job burnout (r=579.9, P=0.0001). However, the relationships between job stress, job burnout, and the underlying variables of the subjects, including age, gender, work experience, and education level were not significant in single-variable analysis. The result of linear regression also indicates that the relationship between job stress and burnout is not significant with any of the underlying variables. The result of linear regression shows that there is a boundary relationship between age and burnout. Conclusion: According to the results of present study, application of strategies for decreasing occupational stress and job burnout seems to improve the quality of service delivery to clients. Furthermore, the welfare, life level, and efficiency of the health centers personnel might get enhanced.