تورش‌هاي رفتاري در مسائل اقتصادي از منظر قرآن كريم

Behavioral Biases in Economic Issues from the Perspective of the Quran

از نيمه قرن 20 ميلادي انديشمندان اقتصاد به دستاوردهاي علم روانشناسي توجه و نقد فرض اساسي انسان عقلايي در مكتب نئوكلاسيك و نيوكينزي به عنوان بديل‌هاي جديد براي توضيح پديده‌هاي اقتصادي در آستانه هزاره سوم تبيين كرده‌اند. اقتصاد رفتاري تركيب دو علم اقتصادي و روانشناسي است و موضوع آن عبارتست از بيان علت محدوديت‌ها و پيچيدگي‌ها در عوامل اقتصادي. در اقتصادي رفتاري مفروضات اقتصاد كاملاً عقلايي كنار گذاشته شده و به محدوديت‌هاي انسان و انحراف از تصميمات عقلايي پرداخته مي‌شود. يكي از مباحثي كه در اقتصاد رفتاري به آن پرداخته مي‌شود تورش‌ها و انحرافات رفتاري است. اين تحقيق بر آن است با روشي تحليلي - استنباطي و با مراجعه به آيات قرآن كريم، بحث تورش‌هاي رفتاري را با نگاهي اقتصادي بررسي نمايد. اين تحقيق ضمن يادآور شدن تفاوت ماهوي خاستگاه طرح تورش‌هاي رفتاري در اقتصاد متعارف و قرآن كريم، برخي دلالت‌هاي اقتصادي را در خصوص تورش‌هاي رفتاري و شناختي در قرآن كريم اشاره مي‌نمايد.

Since the mid-20th century, economists have noted the achievements of psychology and explicated the criticism of the basic assumption of rational man in neoclassicism and Keynesianism as new alternatives to explain economic phenomena on the verge of the third millennium. Behavioral economics combines economics and psychology and deals with the causes of limitations and complexities of economic factors. In behavioral economics, the assumptions of totally rational economics are discarded and human limitations and deviations from rational decisions are dealt with. One of the issues discussed in behavioral economics is behavioral biases. Using the analytical-deductive method and referring to the Quran, this present study attempts to look into behavioral biases from an economic perspective. Noting the substantial difference in the origin of the behavioral biases plan in conventional economics and the Quran, this study further discusses some economic implications of behavioral and cognitive biases in the Quran.