تحليل تحول آراء تفسيري مفسران بر اساس مفهوم گفتمان

An Analysis of the Transformation of Interpreters' Interpretative Views Based on the Concept of Discourse

با بررسي تفاسير قرآن كريم با اين رخداد مواجه مي­ شويم كه فهم و تفسير برخي از مفسران درباره برخي از آيات در دوره­ هاي پيشين، به گونه­ اي بوده و امروزه تفاوت پيدا كرده است. اين رخداد اين پرسش­ ها را شكل مي­ دهد كه اساساً چرا چنين اختلاف نظر و تحول آرائي در فهم و تفسير برخي آيات قرآن كريم به وجود مي ­آيد؟ و چگونه مي ­توان تبيين و توضيح علمي براي چنين رخدادي ارائه كرد؟ در پاسخ به اين پرسش محققان قرآني غالباً از عوامل معرفتي سخن گفته و كمتر به عوامل غير معرفتي پرداخته اند. از جمله عوامل غير­معرفتي تأثيرگذار در تغيير و تحول آراء مفسران، مفهوم گفتمان مطرح در زبانشناسي است. در اين پژوهش تحول صورت گرفته در تفسير آياتي از قرآن كريم در دوره معاصر نسبت به دور­ه ­هاي پيشين با استفاده از مفهوم گفتمان بررسي شده است. نتايج به دست آمده نشان­گر اين است كه در دوره معاصر، شكل­ گيري گفتمان­ هاي جديد موجب تحول در فهم و تفسير مفسران معاصر شده است.

An investigation into the interpretations of the Quran reveals that the understanding and interpretation of some former interpreters on some Quranic verses are somewhat different from those of contemporary interpreters. This issue leads to these questions: Why do basically such controversies and view changes occur about understanding and interpreting some Quranic verses? and how can such occurrences be scientifically explained and explicated? In response to these questions, Quranic scholars have often spoken of epistemological factors and have less been concerned with non-epistemological factors. One of the most influential non-epistemological factors in the transformation of the opinions of the interpreters is the concept of discourse in linguistics. In this study, the transformation taken place in the interpretation of some Quranic verses in the contemporary period in comparison with that of former periods has been investigated using the concept of discourse. The obtained results reveal that formation of new discourses in the contemporary period has transformed the understanding and interpretation of contemporary interpreters.