پديد آورندگان :
عزيزي، حسن دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات اصفهان , دهباشي، مهدي دانشگاه اصفهان , ملايري، موسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
كليدواژه :
صفت , صفت فعل , صفات اضافي , تقسيمات صفات
چكيده فارسي :
نحوه وجود صفات الهي و نوع ارتباط آنها با ذات مقدس حق از اصلي ترين مسائل خداشناسي است كه نظريات گوناگوني در باره آن از طرف مكاتب فلسفي، كلامي و فرقه هاي مذهبي بيان شده است. اگر چه اين مساله هم در باب صفات ذات مطرح است و هم در باب صفات فعل. اما بررسي آن در قلمرو صفات فعل از اهميت و صعوبت بيشتري برخوردار است. اين صفات طبق نظر مشهور فيلسوفان مسلمان، زائد بر ذات و صرفاً انتزاعاتي ذهني اند. با اين حال، تحليل جامع و مستقل قابل اعتنايي در اين باره ارائه نشده است. در تحقيق حاضر از طريق تحليل مفهوم اضافه، ثابت شده است كه اضافه داراي وجود خارجي است بنا براين، صفات فعل نيز بايد داراي وجود خارجي باشند. اما وجودي انگاشتن صفات فعل ما را با مشكل بزرگي روبرو مي كند كه همين مشكل معتزله را به نفي صفات واداشت. براي رفع اين مشكل در حكمت متعاليه با استفاده از مبناي اصالت و تشكيك وجود، نوعي رابطه را مي-توان بين خداوند سبحان و اين صفات وجودي تعريف كرد كه درعين حفظ تنزيه و بساطت حق، وجود اين صفات نيز حقيقي تلقي شده و ذات مقدس حق را حقيقتاً مصداق اين صفات دانست.
چكيده لاتين :
The Existence of Divine qualities and their relation to the holy Essence of God have been counted from basic problem of theology on which different views have been presented in philosophy, theology and religious sects. The problem include the qualities of essence and the qualities of action both, the latter, however, is more considerable and difficult. As is understood in Muslim philosophers` thought, the qualities of action are those abstracted with a comparison made by human mind between God and His creatures. They cannot, therefore, be found in the Essence. In spite of the fact, however, there cannot be found any overall and reliable study in the field. In the present paper, based on an analysis of the concept of relation, it has been proved that relation is an objective being. However, when the qualities of action are regarded as existential and objective, a difficult problem happens; it is just the problem leading mu`atazilih to deny these qualities. In transcendent philosophy, based upon real establishment and gradation of existence, one may prove a type of relation between God and these existential qualities and, in this manner, considering the Essence absolutely pure, may know the Essence really an object verily qualified with them.
