كليدواژه :
اگزيستانسياليسم , ياسپرس , انسان شناسي , آزادي , اوضاع حدي , خدا (امر متعالي) , عليت
چكيده فارسي :
اين مقاله تلاشي است براي بررسي ديدگاه فلسفه وجودي يا مكتب اگزيستانسياليسم درباره يكي از موضوعات فلسفه متعارف در عرصه وجود شناسي. اين مساله بويژه از اين جهت اهميت دارد كه پيروان اين مكتب، بجاي پرداختن به مفاهيم كلي و انتزاعي، مي كوشند به شناخت وجود انسان اصيل كه در متن زندگي با مسايل گوناگون درگير است بپردازند؛ از اين رو بازخواني آراي ايشان در مباحث هستي شناختي با ارزرش مي نمايد. در اين مقاله براي پرهيز از پراكنده گويي به سراغ كارل ياسپرس روانشناس و فيلسوف آلماني (1883-1969) رفته ايم كه پس از كركگارد مهم ترين شخصيت در ميان فيلسوفان اگزيستانسياليسم الهي است. در ميان موضوعات فراوان فلسفه ياسپرس، ابتدا تقريري از آراي وجودشناسي و انسان شناسي ياسپرس (شامل جهان، امر متعالي، وجود تجربي انسان يا دازاين، آگاهي كلي، روح، و هستي انساني و برخي از اوصاف اصلي وجود خاص انساني) ارائه شده و سپس به موضوع عليت پرداخته شده كه از يك سو موضوع مهمي در ميان مباحث وجودشناختي در فلسفه متعارف است و از سوي ديگر با عنايت به بحث ارتباط ضروري ميان علت فاعلي و معلول، و چالش تعارض با موضوع آزادي اراده و اختيار انسان، اهميت مضاعف مي يابد. ياسپرس سخناني هم در قبول و هم در انكار عليت دارد كه در پايان مقاله به را ه حل هايي جهت رفع اين تعارض و ايجاد سازگاري ميان سخنان او اشاره شده از جمله اينكه مي توانيم ديدگاه ياسپرس را مشابه نظر فيلسوفان مسلمان بدانيم و بگوييم او نيز قائل به عليت طولي است.
چكيده لاتين :
This article is an effort to survey standpoint of Existentialism about one of the issues in classic philosophy on ontology. This issue is important especially because followers of this school, instead of managing universal concepts, try to identify the real existence of human that involve with different problems during the life. Therefore revising of their viewpoints seems worthy.Avoiding from confuse speaking, in this article we have chosen Karl Jaspers (1883-1969) who is, after Soren Kierkegaard (1813-1855), the most important person among the divine Existentialists. Between numerous issues in philosophy of Jaspers, first a report is given about Jaspers`s ontological and anthropological views (including world, transcendence, empirical being, Dasein, consciousness at large, spirit, existenz, and some of the main characters of special human existence) and then, it is considered Jaspers`s views about causality, that is an important subject of ontology in classic philosophy on one hand, and on the other hand it gets more importance because of the idea of necessary connection between "efficient cause" and "effect" and its challenge with human`s free will.Jaspers has some words in acceptance and denial of causality, so there are some solutions at the end of the article to eliminate this inconsistence and to make coherence between his words, such as this solution: we can consider standpoint of Jaspers like the Muslim philosophers, and say he believe in linear chain of causality.
