سبك‌هاي تصميم‌گيري و الكسي تايميا : مطالعه ارتباط اين دو سازه در يك گروه غيرباليني

Alexithymia and Decision Making Styles: A study of the relation between both constructs in a Nonclinical Group

مقدمه: با توجه به اينكه مغز و ناحيه پيشاني و بخصوص قشر پره فرونتال در تصميم‌گيري نقش پراهميتي دارند و از طرفي، نقص در كاركرد ناحيه پيشاني در الكسي تايميا نيز مطرح شده است، تحقيق حاضر با هدف بررسي ارتباط سبك‌هاي تصميم‌گيري با الكسي تايميا انجام يافت. روش: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي- همبستگي است كه در آن، 257 دانشجو (114 مرد و 143 زن) به روش تصادفي چندمرحله‌اي از دانشگاه‌هاي پيام نور مراكز بناب و تبريز انتخاب شدند و دو پرسشنامه سبك‌هاي تصميم‌گيري اسكات و بروس (1995) و الكسي تايميا تورنتو-20، در مورد آن‌ها اجرا شد. داده‌ها از طريق آزمون همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون خطي و چندگانه تجزيه‌وتحليل شدند. يافته‌ها: نتايج به‌دست‌آمده نقش پيش‌بيني‌كنندگي الكسي تايميا در تبيين سبك‌هاي تصميم‌گيري عقلايي، اجتنابي و شهودي را تأييد كرد. به‌گونه‌اي كه پيش‌بيني شد با افزايش الكسي تايميا، سبك تصميم‌گيري عقلايي افزايش و سبك تصميم‌گيري اجتنابي و شهودي كاهش يابد. همچنين از بين سه عامل الكسي تايميا، تنها عامل مؤثر بر سبك تصميم‌گيري عقلايي، تفكر عيني و تنها عامل مؤثر بر سبك تصميم‌گيري اجتنابي و شهودي، دشواري در تشخيص احساسات، شناسايي شد. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد در اساس زيستي تصميم‌گيري و الكسي تايميا، اشتراكاتي وجود داشته باشد. اين نقص به‌احتمال‌زياد در كاركرد قشر پره فرونتال كه در تصميم‌گيري اخلاقي فعال مي‌شود و نقص در تبادل اطلاعات از قسمت راست به قسمت چپ آن، رخ مي‌دهد.

Introduction: Due to the important role of the brain and frontal area, especially the prefrontal cortex, in decisionmaking and also proposing defects in the functioning of frontal area in alexithymia, the aim of the present study was to examine the relationship between decision making styles and alexithymia. Method: In the present descriptivecorrelational study, 257 university students (114 males and 143 females) were selected among Payam Noor Universities of Bonab and Tabriz by multistage random sampling and both Making Styles Questionnaire of Scott and Bruce (1995) and Twenty-Item Toronto Alexithymia Scale were administered among the subjects. The obtained data were analyzed by Pearson correlation test and multiple linear regression analysis. Results: The results approved the predictive role of alexithymia in explaining the decision making styles of rational, avoidance, and intuitive. As predicted, increasing alexithymia leads to increasing rational decision making style, and decreasing avoidance and intuitive decision making styles. However, among three factors of alexithymia, concrete thinking was recognized as the only effective factor in rational decision making style, and difficulty in identifying emotions as the only effective factor on avoidance and intuitive decision making styles. Conclusion: It seems that there should be common points in the biological basis of decision making and alexithymia. This defect is most likely to occur in the prefrontal cortex function which is activated in ethical decision making, and defects in exchanging information from its right side to the left side.