رويكردهاي مورد استفاده ي استادان دانشگاه براي مشاركت در فرايند برنامه ريزي درسي

The approaches used by university professors to participate in the process of curriculum development

هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي رويكردهاي مورد استفاده ي استادان دانشگاه براي مشاركت در فرايند برنامه ريزي درسي است. روش تحقيق كيفي و راهبرد آن تئوري زمينه اي است. جامعه ي آماري اين پژوهش را اساتيد دانشگاه بوعلي سينا و دانشجويان همان استادان در دوره هاي تحصيلات تكميلي در نيم سال دوم سال 1392 تشكيل مي دهد. با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند از نوع نمونه گيري موارد ويژه، يازده عضو هيئت علمي دانشكده هاي ادبيات و علوم انساني، اقتصاد و علوم اجتماعي و دانشجويان همان اساتيد انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه ي نيمه ساختمند با استادان، مشاهده ي كلاس درس و مصاحبه ي گروه كانوني با دانشجويان منتخب جمع آوري شد. تحليل داده ها بر اساس تئوري زمينه اي و طي سه مرحله ي كدگذاري باز، محوري و انتخابي انجام شد. بدين ترتيب كه ابتدا داده ها مفهوم پردازي و در طبقات عمده كدگذاري شده و سپس مورد تحليل قرار گرفتند. نتايج پژوهش نشان داد كه رويكردهاي مورد استفاده ي استادان براي مشاركت در فرايند برنامه ريزي درسي از مجري محض برنامه درسي به برنامه ساز درسي محدود در نوسان است. بدين صورت كه رويكردهاي مورد استفاده ي آنان شامل مجري محض برنامه درسي، انتقال برنامه درسي با حداقل تغييرات، برنامه ريز درسي با انطباق محدود، برنامه ريز درسي با حداكثر تغييرات و برنامه ساز درسي محدود مي باشد. همچنين رويكرد برنامه درسي غالب بين استادان مشاركت كننده در پژوهش، رويكرد برنامه ريز درسي با انطباق محدود است.

The main purpose of this study is to analyze the approaches used by university professors to participate in the process of curriculum development. Qualitative research methodology is used and its approach is grounded theory. The population consists of all Bu-Ali-Sina university professors and their graduate students in second semester of 2012-2013 academic year. Using purposeful sampling (critical case sampling method)،11 university professors of the faculties of literature and humanities، economics and social sciences and the graduate students of the same professors were selected as research participants. Qualitative data were collected using semi-structured interviews with professors، classroom observation and focus group interviews with students. The research data were analyzed based on grounded theory approach and open coding، axial coding and selective coding were used. That is، data were conceptualized and categorized and finally analyzed. The findings showed that the approaches used by professors to participate in the process of curriculum development have varied from fidelity to curriculum implementation to limited curriculum planning. The professors’ approaches include: fidelity to curriculum implementation، transferring curriculum with the least changes، developing curriculum with minimum adaptation، developing curriculum with maximum changes and planning curriculum in a limited level. The dominant approach among these professors was curriculum development with limited adaptation.