مقايسه اثربخشي دو روش آموزشي ايفاي نقش و پرسش و پاسخ بر تفكر انتقادي و مسئوليت پذيري دانش آموزان دختر اول دبيرستان

Comparing Effectiveness of Two Educational Methods: Role Playing and Question Method on Responsibility and Critical Thinking of the First Female High school Students

هدف از اين پژوهش مقايسه اثربخشي دو روش آموزشي ايفاي نقش و پرسش و پاسخ بر تفكر انتقادي و مسئوليت پذيري دانش آموزان دختر اول دبيرستان است. اين مطالعه از نوع نيمه آزمايشي است و در اجراي آن از طرح چندگروهي پيش آزمون و پس آزمون با گروه كنترل استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش كليه دانش آموزان دختر پايه اول مقطع متوسطه دولتي منطقه دو شهر تهران بود؛ به اين صورت كه از بين 35 دبيرستان دخترانه اين منطقه يك دبيرستان به تصادف انتخاب شد. اين دبيرستان (هدي) شش كلاس پايه اول با 195 دانش آموز داشت. پرسشنامه تفكر انتقادي واتسون گليزر (1980) و پرسشنامه مسئوليت پذيري نعمتي (1378) بر روي اين 195 نفر اجرا شد. 45 دانش آموزي كه يك نمره انحراف استاندارد پايين تر از ميانگين داشتند به طور تصادفي به دو گروه آزمايش و گروه كنترل تقسيم شدند. برنامه آموزش ايفاي نقش با گروه آزمايشي اول، برنامه آموزشي پرسش و پاسخ با گروه آزمايشي دوم، هريك به مدت ده جلسه، هفته اي دو جلسه و هر جلسه يك ساعت كار شد. در گروه كنترل هيچ گونه اقدامي صورت نگرفت. از هر سه گروه پس آزمون گرفته شد. نتايج نشان داد كه هردو روش ايفاي نقش و پرسش و پاسخ بر مسئوليت پذيري و تفكر انتقادي دانش آموزان اثربخش بوده است. به منظور افزايش مسئوليت پذيري و تفكر انتقادي دانش آموزان پايه اول مقطع متوسطه، معلمان مي توانند از روش ايفاي نقش و پرسش و پاسخ استفاده كنند.

This is an experimental study in which multiple group patterns with pretest and posttest with control group is used. The population of this study consists of all first grade female high school students of a governmental school in area 2 of Tehran city. One high school was randomly selected between 35 high schools. This high school (Hoda) had 6 first grade class and 195 students. Watson Glaser critical thinking questionnair (1980) and Ne'maati responsibility questionnaire (1378) was performed on 195 students. Fortyfive students who had one standard deviation below the average score were randomly devided into two experimental groups and one control group. The results showed that both methods، Q & A and role playing، were effective on critical thinking and responsibility. In order to increase responsibility and critical thinking of first grade high school students، teachers can use role playing and Q & A method.