ارزش هاي اجتماعي در اولويت گذاري سلامت: تحليل اسناد بالادستي جمهوري اسلامي ايران

Social Values in Health Prioritizing: the analysis of national documents of Iran

مقدمه: نظام سلامت به عنوان جزئي از نظام گسترده اجتماعي ملزم به در نظر گرفتن ارزش هاي اجتماعي در تصميمات اولويت گذاري سلامت مي باشد. اين مطالعه با هدف شناسايي ارزش هاي اجتماعي مورد توجه در اسناد بالادستي مرتبط با سلامت انجام شد. روش ها: در اين مطالعه كيفي از چارچوب Clark-Weale براي شناسايي ارزش ها استفاده شد. شناسايي اسناد كليدي مرتبط با حوزه سلامت (11 سند) به طور هدفمند انجام شد. اسناد شامل قانون اساسي، برنامه هاي پنج ساله توسعه، قانون بيمه همگاني، برنامه پزشك خانواده شهري، نقشه تحول نظام سلامت جمهوري اسلامي، قانون تشكيل وزارت بهداشت و قانون تشكيلات و ساختار وزارت بهداشت بود. با استفاده از تحليل محتوايي اقدام به تحليل هر يك از ارزش ها گرديد. نتا يج: رويكرد متفاوتي در توجه به ارزش هاي اجتماعي وجود داشته است. در برخي از اسناد صراحتاً به بيان ارزش هاي اجتماعي و لزوم توجه به آن ها پرداخته شده است. در حالي كه در برخي ديگر تلويحاً به تعدادي از آن ها اشاره شده است. نقشه تحول سلامت جامع ترين سند از نظر توجه به ارزش ها بود و ارزش عدالت پرتكرارترين ارزش در اسناد بود. اثربخشي باليني در هيچ يك از اسناد، مورد توجه قرار نگرفته بود. بحث و نتيجه گيري: اگرچه به مرور زمان، اهميت ارزش هاي اجتماعي در اسناد بالادستي افزايش يافته است ولي رويه يكساني در آن ها وجود ندارد و در هريك بر ارزش هاي متفاوتي تاكيد شده است. به نظر مي رسد استفاده از اسناد بالادستي به عنوان يك راهنماي عملي در حصول اهداف نظام سلامت تاثير گذار باشد.

Background: Health system, as a part of the wider social system, should consider social values in decisions for health prioritizing. This study was aimed at identifying social values considered in the health-related national documents. Methods: This qualitative study was conducted based on the Clark-Weale framework to identify the social values in health related national documents. Identification of health-related basic documents (11 documents) was performed purposefully. Documents included Iran's Constitution Law, the 5-year development plan, national health insurance law, urban family physician program, health sector development map, Health Ministry foundation law and Health Ministry structure and organizational law. Each value was analyzed based on qualitative content analysis. Results: Different approaches toward considering social values were observed. While some documents had explicitly considered social values, some others had implicitly considered them. The health Road Map was the most comprehensive document in terms of considering social values. Equity was the most repeated value in documents and clinical effectiveness was not mentioned in any of the documents. Conclusion: Although, the importance of social values has been increased in national documents during the recent years, it dose not have the same trend in different documents and each of them have emphasized on different social values. It seems that using national documents, as a practical guide, can be effective in achieving health system goals