تاثير كاربرد كودهاي ورمي كمپوست و ميكوريزا بر عملكرد كمي و كيفي سويا در شرايط تنش كم آبي

Effect of the usage of vermicompost and mycorrhizal fertilizer on quantity and quality yield of soybean in water deficit stress condition

به منظور بررسي تأثير كاربرد كودهاي ورميكمپوست و ميكوريزا بر عملكرد كمي و كيفي سويا رقم L17 در شرايط تنش كمآبي، آزمايشي به صورت كرتهاي يك بار خرد شده در قالب بلوكهاي كامل تصادفي در چهار تكرار، در مركز تحقيقات كشاورزي شهرستان خرمآباد، در سال 1392 اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل آبياري در سه سطح (پس از 60، 120 و 180 ميليمتر تبخير از تشتك تبخير كلاس A)، ورميكمپوست و ميكوريزا در شش سطح (عدم مصرف كودهاي ميكوريزا و ورميكمپوست، تلقيح با كود ميكوريزا، مصرف 5 و 10 تن در هكتار كود ورميكمپوست، مصرف 5 و 10 تن در هكتار كود ورميكمپوست به همراه ميكوريزا) به‌ترتيب بهعنوان كرتهاي اصلي و فرعي بودند. نتايج آزمايش نشان داد كه تنش كمآبي سبب كاهش معنيدار تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملكرد دانه و زيستي شد، به‌طوريكه بيشترين عملكرد دانه با ميزان 3216/7 كيلوگرم در هكتار در تيمار 60 ميليمتر تبخير به دست آمد. استفاده تلفيقي از كودهاي ورميكمپوست و ميكوريزا سبب افزايش صفات مذكور به‌غير از تعداد دانه در غلاف گرديد. عملكرد دانه در تيمارهاي 5 و 10 تن در هكتار ورميكمپوست به همراه ميكوريزا به ترتيب نسبت به تيمار شاهد به ترتيب 23 و 29 درصد افزايش داشت. با افزايش فاصله آبياري ميزان روغن دانه كاهش و ميزان پروتئين دانه افزايش پيدا كرد. درنهايت، جهت صرفهجويي در آب آبياري و هزينه نهادهها و حصول عملكرد مطلوب در شرايط تنش كمآبي، ميتوان از تلفيق كود ورمي كمپوست به ميزان 5 در هكتار به همراه ميكوريزا استفاده كرد.

In order to study the effect of the usage of vermicompost and mycorrhiza fertilizer usage on yield quantity and quality of soybean cultivar L17 in water deficit stress condition, an experiment was conducted as plots in a split at randomized complete blocks with four replications in Agricultural Research Center in 2013 in Khoramabad. The experiment treatments including irrigation in three levels (after 60, 120 and 180 mm evaporation from pan class A pan), vermicompost and mycorrhiza in six levels (non-use of vermicompost and mycorhiza fertilizer, inoculated with mycorrhiza fertilizer, consumption of 5 and 10 t.ha-1 vermicompost , consumption of 5 and 10 t.ha-1 vermicompost with mycorrhiza) were respectively as the main plots and sub. The results of experiment showed that the water deficit stress significantly decreased the number of pods per plant, number of grain per pod, number of grain per plant, 1000 grain weight, biological and grain yield. So that the highest grain yield with the rate of 3216.7 kg.ha-1 was obtained from 60 mm evaporation. The use of combined vermicompost and mycorrhiza fertilizer increased the traits except the number of grain per pods. Grain yield in combined treatment of 5 and 10 t.ha-1 vermicompost and mycorrhiza, respectively increased 23 and 29 percent compared to control. By increasing irrigation distance grain oil content decreased and grain protein content increased. Finally, in order to water_saving irrigation and the cost of inputs and ensuring optimal performance in drought condition, we can use combination of 5 t.ha-1 vermicompost with mycorrhiza.