اثر تنش كم‌ آبياري و اسيدهيوميك بر ويژگي هاي مورفولوژيكي و فيتوشيميايي ريشه سرخارگل

The Effect of Limited irrigation Stress and Humic Acid on the Some Morphological and Root Phytochemical Characteristics of Purple coneflower

به‌منظور بررسي اثر تنش كم‌آبياري و اسيدهيوميك بر برخي ويژگيهاي مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي سرخارگل (Echinacea purpurea) آزمايشي در قالب فاكتوريل برپايه طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار و هر تكرار شامل چهار واحد آزمايشي، در مزرعه دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان در سال زراعي 94-1393 انجام شد. تيمارهاي مورد بررسي شامل تنش كم‌آبياري در چهار سطح (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60 و 80 درصد ظرفيت زراعي) و تيمار اسيدهيوميك شامل چهار سطح صفر (شاهد)، 250، 500 و 1000 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بودند. در زمان گلدهي، ويژگيهاي رشدي و مورفولوژيكي شامل ارتفاع گياه، طول ريشه، تعداد برگ، وزن‌تر ريشه و اندام هوايي، وزن‌خشك ريشه و اندام هوايي، ميزان فنل، فلاونوئيد و فعاليت آنتي‌اكسيداني ريشه ارزيابي شد. نتايج نشان داد تنش كم‌آبياري اثر معني‌داري روي تمامي ويژگيهاي اندازه‌گيري شده به‌جز طول ريشه داشت. اسيدهيوميك نيز باعث افزايش ويژگيهاي رشدي و مورفولوژيكي در سطح يك‌درصد شد. درحالي‌كه در مورد صفات فيتوشيميايي فقط بر ميزان فلاونوئيد اثر معني‌دار داشت و آن‌را افزايش داد. اثر متقابل تنش كم‌آبياري و اسيدهيوميك بر ميزان وزن تر و خشك ريشه و اندام هوايي و نيز فنل‌كل و فلاونوئيدكل معني‌دار بود. بنابراين، تنش كم‌آبياري اثرات منفي بر رشد گياه داشت و در مقابل گياه براي مقابله با اين اثرات تركيبات فنلي و آنتي‌اكسيداني خود را افزايش داد. در گياهاني كه با تنش مواجه شدند اسيدهيوميك باعث بهبود رشد و افزايش عملكرد شد.

In order to study the effects of Humic acid levels and irrigation regimes on the some morphological and biochemical characteristics of Echinacea purpurea L., a pot experiment was conducted as factorial based on randomized complete block design with three replications and four experimental units at research farm of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, during growing season of 2014- 15. Treatments were four levels of irrigation regimes (40, 60, 80 and 100 percent field capacity) and humic acid including four levels: (0, 250, 500 and 1000 mg/kg). The results showed that irrigation regimes had significant effect on all measured properties except root length. Humic acid increased all of the growth caractristics and morphological traits in 5% level statistically, while had significant effect on total flavonoid and increased it. Interaction effect of humic acid and irrigation regimes was significant for wet and dry weight of root and shoot, total phenol and flavonoid. Therfore, the limited irrigation had negative effect on growth and plants increased their phenol and antioxidant components to stress coping. Humic acid increased growth and yield in plants that were faced with stress.