اثر كود شيميايي اوره و كودهاي آلي و زيستي مختلف بر عملكرد كمي و كيفي و برخي از ويژگي‌هاي خاك در كشت زعفران

The effect of urea fertilizer and different organic and bio-fertilizers on quantitative and qualitative yield and some soil properties in Saffron cultivation

به منظور بررسي اثرات كاربرد كودهاي آلي، شيميايي و زيستي بر ويژگي‌هاي گياه و خاك در كشت زعفران (Crocus sativus L.) آزمايشي به‌ صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه زعفران شش ساله دانشگاه شاهد تهران در سال زراعي 95-94 انجام گرفت. عامل اول كود شيميايي نيتروژن (اوره)، در سه سطح (0، 50 و 100 كيلوگرم در هكتار) و عامل دوم كودهاي آلي و زيستي مختلف در چهار سطح (شاهد، ورمي كمپوست، ريزوباكتري‌هاي محرك رشد گياه حاوي سودوموناس و باسيلوس و تلفيق ريزوباكتري‌هاي محرك رشد گياه و ورمي كمپوست) بود. نتايج آزمايش نشان داد كه تيمارهاي كودي عملكرد كمي و كيفي زعفران و ويژگي‌هاي خاك را به‌طور معني‌داري تحت تاثير قرار دادند. تلفيق ورمي كمپوست با 50 كيلوگرم در هكتار كود اوره بيشترين اثر معني‌دار را در افزايش عملكرد كمي و بهبود ويژگي‌هاي خاك داشت. به‌طوري كه در اين تيمار 42/6 درصد عملكرد خشك كلاله، 66/67 درصد نيتروژن خاك، 68/39 درصد ماده آلي خاك و 43/75 درصد فسفر قابل جذب خاك نسبت به شاهد افزايش يافت. نتايج اين آزمايش نشان داد كه به جز تلفيق ورمي كمپوست با 50 كيلوگرم در هكتار كود اوره در اكثر موارد در تلفيق ساير تيمارهاي كودي با يكديگر نسبت به شاهد برتري معني‌داري مشاهده نشد. به طور كلي، در كشت زعفران كاربرد تلفيقي ورمي كمپوست به همراه نصف مقدار كود اوره توصيه شده مي تواند باعث افزايش عملكرد گياه و بهبود ويژگي هاي خاك شود.

In order to evaluate the effects of organic, chemical and biological fertilizers on plant and soil properties in saffron cultivation the experiment was performed as factorial with two factors based on a randomized complete block design with three replications in the research farm of Shahed University during 2015-2016 growing seson. in this experiment the first factor was nitrogen fertilizer (urea) in three levels (0, 50 and 100 kg per ha) and second factor was different types of non-chemical fertilizers in four levels (control, vermicompost, PGPR biofertilizer containing bacteria Pseudomonas and Bacillus and integrated application of biofertilizer and vermicompost). The results showed that fertilizer treatments affect significantly on qualitative and quantitative properties of plant and soil. Among the fertilizer treatments, the integrated application of vermicompost alongwith 50 kg/ha chamical fertilizers showed the most significant increment in yields and improved soil properties. As in this treatment stigma dry yield, soil nitrogen content, soil organic mater and available soil phosphorus increase by 42.6, 66.67, 68.39, and 43.75% compared to control, respectively. Totally integrated application of vermicompost alongwith half of recommended urea fertilizer can increase yield and improve soil properties in saffron cultivation.