تاثير سيستم هاي مختلف خاك ورزي و انواع كود بر ويژگي هاي كمي و كيفي زيره سبز

The effects of different tillage systems and types of fertilizers on quantitative and qualitative characteristics of Cumin

به‌منظور بررسي تأثير سيستم‌هاي مختلف خاك‌ورزي و انواع كود بر ويژگيهاي كمي و كيفي زيره سبز، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي شهرستان دلفان در سال زراعي 1394-95 انجام گرفت. عامل اصلي شامل سه سيستم مختلف خاك‌ورزي؛ (1) خاك‌ورزي متداول (گاوآهن برگردان‌دار، پنجه‌غازي و ديسك)، (2) خاك‌ورزي حداقل (پنجه‌غازي و ديسك) و (3) بدون خاك‌ورزي (ديسك) و عامل فرعي شامل كودهاي آلي و شيميايي در 8 سطح؛ (1) شاهد، (2) 25 كيلوگرم كود شيميايي نيتروژن، (3) 10 تن ورمي‌كمپوست، (4) 20 تن كود گاوي، (5) 20 تن كمپوست زباله شهري، (6) 50 درصد كود شيميايي + 50 درصد ورمي‌كمپوست، (7) 50 درصد كود شيميايي + 50 درصد كود گاوي و (8) 50 درصد كود شيميايي + 50 درصد كمپوست زباله شهري مي‌باشد. نتايج نشان داد كه بالاترين عملكرد دانه (53/81 گرم در متر مربع) و عملكرد بيولوژيك (210/41 گرم در متر مربع) مربوط به سيستم خاك‌ورزي حداقل و مصرف كود گاوي بود و كمترين آن‌ها نيز در سيستم بدون خاك‌ورزي و تيمار شاهد بهدست آمد. همچنين، بيشترين درصد و عملكرد اسانس در سيستم خاك‌ورزي حداقل و مصرف 10 تن ورمي‌كمپوست در هكتار بهدست آمد كه نسبت به سيستم بدون خاك‌ورزي و تيمار شاهد به ترتيب 25 و 28 درصد افزايش را نشان داد. مي‌توان نتيجه‌گيري كرد كه براي افزايش و بهبود ويژگيهاي كمي و كيفي زيره سبز كاربرد كود گاوي و ورمي‌كمپوست در قالب خاك‌ورزي حداقل قابل توصيه است.

An experiment was conducted to examine the effects of different tillage systems and fertilization on quantitative and qualitative characteristics of cumin as split randomized complete block design with three replicates in Delfan during 2016. Main plot included three different tillage system; 1( conventional (mold board plough, chisel plough and disk), 2 (minimum tillage (chisel plough and disk) and 3( zero tillage (disk) and subplots comprised eight different combinations of organic and chemical fertilizer; 1) control, i.e. without any dose of manure and fertilizers, 2) 25 kg N ha-1, 3) 10 ton vermicompost ha-1, 4) 20 ton cow manure ha-1, 5) 20 ton municipal solid waste compost ha-1, 6) 50 percent dose of chemical fertilizer (N) + 50 percent vermicompost, 7) 50 percent dose of chemical fertilizer (N) + 50 percent cow manure and 8) 50 percent dose of chemical fertilizer (N) + 50 percent compost. Results indicated that the highest grain yield (81.53 g/m-2) and biological yield (210.41 g/m-2) achieved in minimum tillage and application of cow manure, while the least quantities of these parameters was observed in zero tillage and control. In addition, the greatest essential oil percentage and yield attained in minimum tillage and application of 10 ton vermicompost, which was 25 and 28 percent greater than control. The results suggested that to improve the quantitative and qualitative characteristics of cumin application of manure and vermicompost along with minimum tillage is recommended.