پديد آورندگان :
سروري، مونا دانشگاه گيلان - دانشكده كشاورزي , احتشامي، محمدرضا دانشگاه گيلان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , ربيعي، محمد موسسه و تحقيقات برنج كشور , خاوازي، كاظم مؤسسة تحقيقات آب و خاك
كليدواژه :
ازتوباكتر , درصد روغن , عملكرد , عناصر غذايي , كلزا
چكيده فارسي :
براي بررسي اثر سويه‌هاي Azotobacter chroococcum بر عملكرد، اجزاي عملكرد و صفات كيفي كلزاي زمستانه (Brassica napus L.) ، آزمايشي به‌صورت طرح بلوك كامل تصادفي با سه تكرار طي فصل زراعي 89-1388 در مؤسسة تحقيقات برنج رشت انجام شد. تيمارهاي استفاده‌شده، انواع سويه‌هاي ازتوباكتر شامل استفاده از كودهاي شيميايي و بدون تلقيح بذر (تيمار شاهد)، تلقيح بذر با سويه 6، 9، 11، 12، 13، 14، 15، 16، 19، 21، 23، 25، 28، 35 و 38 ازتوباكتر بودند. نتايج نشان داد كه ازتوباكتر بر تمامي صفات مورد بررسي اثر معني‌داري داشت. سوية 14 ازتوباكتر بيشترين ميزان فسفر، پتاسيم، منيزيم و عملكرد روغن را به خود اختصاص داد. سوية 12 با ميانگين 43/3532 كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد را سبب شد كه از لحاظ آماري با سويه‌هاي 9 و 14 در يك سطح قرار گرفت. ازتوباكتر سوية 12 نيز بيشترين اجزاي عملكرد دانه و ميزان نيتروژن، كلسيم و درصد روغن را ايجاد كرد. توليد هورمون‌هاي محرك رشد، تثبيت نيتروژن، قابل حل‌كردن مواد معدني از جمله فسفر، توليد سيدروفور و انواع آنتي‌بيوتيك از مكانيسم‌هاي اثر ازتوباكتر به شمار مي‌روند كه به نظر مي‌‌رسد با استفاده از حداقل يكي از اين مكانيسم‌ها، باعث افزايش عملكرد گياه شده است. به‌طور كلي سويه‌هاي 9، 12 و 14 ازتوباكتر نسبت به ساير سويه‌ها اثر مثبت بيشتري بر صفات مورد بررسي اعمال كردند. نتايج اين آزمايش نشان داد كه استفاده از ازتوباكتر كروكوكوم باعث افزايش عملكرد و صفات كيفي كلزا مي‌شود و مي‌توان از آن به‌عنوان مكمل كودهاي شيميايي استفاده كرد.
چكيده لاتين :
In order to evaluate effect of Azotobacter chroococcum strains on yield, yield components and qualitative indices of winter rapeseed (Brassica napus L.), an experiment was conducted during 2009-2010 growing season at Research Institute of Rice in Rasht. The experimental design was completely randomized block, with three replications. Investigated treatments were including control (without seed inoculation), seed inoculation with Azotobacter chroococcum strains 6, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 19, 21, 23, 25, 28, 35 and 38. Results showed that Azotobacter chroococcum significantly affected on all traits. The highest of seed oil yield and K, P, Mg content caused by A. chroococcum strain 14. A. chroococcum strain 12 caused the highest of seed yield with average of 3532.43 kg/ha that hadn’t significant difference with strains 9 and 14. As A. chroococcum strain 12 caused the highest of seed yield components and N, Ca, oil seed content. Growth promoting hormones production, N2 fixation, mineral nutrients dissolubility such as phosphorus, siderophore production and kinds of antibiotics are the effect of Azotobacter chroococcum mechanisms that seems to be using at least one of these mechanisms is increased plant yield. Generally, A. chroococcum strain 12, A. chroococcum strain 14 and A. chroococcum strain 9 had more positive effect on traits compared with other strains. Results of this experiment showed the use of A. chroococcum increases yield and qualitative characteristics of rapeseed and therefore can be used as supplementary of chemical fertilizers.
