تاثير سطوح مختلف شوري روي برخي تغييرات مورفولوژيكي و بيوشيميايي بادام .Prunus dulcis Mill

Salinity Effects on Some Morphological and Biochemical Changes of Almond

به منظور ارزيابي برخي تغييرات مورفولوژيكي و بيوشيميايي بادام (Prunus dulcis Mill.) در شرايط تنش شوري و تعيين رابطة بين انباشت يون‌هاي سديم و كلر با اين تغييرات، آزمايشي بر مبناي طرح آماري كاملاً تصادفي با چهار سطح تيماري شامل؛ صفر (شاهد)، 25، 50 و 75 ميلي‌مول بر ليتر نمك خالص كلريد سديم طراحي و بين سال‌هاي 1389 تا 1391 اجرا شد. مادة آزمايشي استفاده‌شده در اين تحقيق بذر ژنوتيپ‌هاي سالم و باردة بادام رشد‌يافته در مناطق شور استان آذربايجان شرقي بود. اين بذرها بعد از رشد و رسيدن به مرحلة 20 ـ 15 برگي به مدت هشت هفته تحت تأثير سطوح شوري قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه آستانۀ ظهور علائم سوختگي حاشيه‌اي در برگ‌هاي بادام با انباشت سديم به ميزان حداقل 11 ـ 9 ميلي‌گرم بر گرم مادة خشك در ارتباط است. همچنين، مشخص شد كه به موازات انباشت يون‌هاي سديم و كلر در برگ، ميانگين محتواي پرولين آزاد به‌طور معني‌دار و با الگوي خطي از 37/7 در ژنوتيپ‌هاي بادام شاهد به 117/9 ميكرومول بر گرم مادة تر در ژنوتيپ‌هاي تحت 75 ميلي‌مول نمك افزايش مي‌يابد. بر‌اساس نتايج به‌دست‌آمده فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز با افزايش سطوح نمك روند افزايشي معني‌دار داشت (p≤0.05). همچنين، فعاليت آنزيم پراكسيداز تا سطح شوري 50 ميلي‌مول افزايشي و در سطوح بالاتر كاهشي بود.

To evaluate morphological and biochemical changes of almond (Prunus dulcis Mill.) under salt stress conditions and determine relationship among accumulation of Na and Cl with these traits, an experiment was conducted based on completely randomized design with four treatments including 0 (control), 25, 50 and 75 mM of pure sodium chloride and three replications from 2010 to 2012. The seed of healthy almond genotypes grown in natural saline areas of East-Azerbaijan province were used as the experimental material in this study. Salt treatments were influenced during eight weeks following the growth and appearance of 15 – 20 leaves on each seedling. The results showed that the threshold of marginal leaf scorch symptoms was in relation with an accumulation of 9–11 mg/g DW Na. Also, mean of free proline content increased from 37.7 to 117.9 µmol.g-1 FW linearly and significantly in parallel with the accumulation of Na and Cl in the leaves. Under same conditions, catalase and ascorbate-peroxidase activity increased significantly; however peroxidase activity increased up to 50 mM salinity but decreased subsequently at higher levels of salt.