ارزيابي برخي از ژنوتيپ هاي بادام در شرايط اقليمي كرج

Evaluation some almond genotypes under Karaj condition

اين آزمايش، به منظور بررسي برخي خصوصيات رويشي و زايشي درخت و صفات مربوط به كميت و كيفيت ميوه و مغز و همبستگي بين آن‌ها در 80 ژنوتيپ بادام انجام شد. صفات كيفي در اين آزمايش براساس توصيف‌نامة بادام اندازه‌گيري و به آن‌ها كد داده شد. نتايج نشان داد كه ژنوتيپ‌ها از نظر وزن ميوه، خشك‌ميوه و مغز و نسبت مغز به خشك‌ميوه با يكديگر داراي اختلاف معني‌داري بودند. ژنوتيپ شماره 169 به‌عنوان ژنوتيپ بسيار ديرگل تشخيص داده شد. وزن ميوه با پوست سبز، خشك‌ميوه و مغز در ژنوتيپ شمارة 169 به‌ترتيب 12/50، 4/75 و 1/28 گرم بود. خشك‌ميوه و مغز اين ژنوتيپ از لحاظ كيفي داراي شرايط مطلوبي بود. مغز اين ژنوتيپ، شيرين، داراي چروكيدگي و كرك كم بود كه اين صفات از نظر بازار‌پسندي و تجاري بسيار مهم هستند. نتايج حاصل از همبستگي بين صفات نشان داد كه اندازه و وزن ميوه داراي پوست سبز، اندازه و وزن خشك‌ميوه، اندازه و وزن مغز به‌صورت دو طرفه با همديگر در سطح 1 درصد همبستگي معني‌دار مثبتي داشتند. همچنين، طعم مغز نيز با ميزان كرك، چين و چروك و شدت رنگ مغز همبستگي منفي معني‌داري نشان داد. نتايج حاصل از تجزية كلاستر براساس تمام صفات اندازه‌گيري‌شده، ارقام را در فاصله اقليدسي 25، به 2 گروه اصلي تقسيم‌بندي كرد. با كاهش فاصلة اقليدسي از 25 به 5 ژنوتيپ‌ها در 8 گروه اصلي تقسيم‌بندي شدند. از عوامل مهم تفكيك كلاسترهاي اصلي در اين تحقيق، صفاتي همچون ارتفاع، قدرت رشد رويشي و عادت رشد درختان، اندازة ميوة سبز، خشك‌ميوه و مغز، ميزان نرمي و سختي پوست چوبي خشك‌ميوه بودند.

This research was conducted to study some vegetative and reproductive traits as well as qualitative and quantitative characteristics and their correlation in 80 almond genotypes. Qualitative traits were studied according to gulcan descriptor. Quantitative traits were analyzed as completely randomized design (CRD), with 12 replications. The results showed that genotypes had significant difference in fruit, nut, kernel weight and kernel to nut weight ratio. No169 genotype was very late blooming and had large size and moderate quality fruits. Fruit, nut and kernel weight in this genotype were 12.50, 4.75 and 1.28, respectively. Kernel of this genotype was sweet with low shriveling, which are important of consumer acceptance. The traits correlation showed that fruit, nut and kernel weight and size, had significant positive correlation together. Also, kernel taste had significant negative correlation with pubescence, shriveling and color intensity of kernel. Results of cluster analysis showed that, in Euclidean distance of 25, all genotypes were divided into two main branches. With decrease in the Euclidean distance from 25 to 5, the genotypes were divided into eight main subclusters. Cluster analysis revealed that the traits of tree high and growth vigor, fruit, nut and kernel size and shell sofftness and hardness were the main characteristics separating the genotypes.